Nghiên cứu về thuốc lá hiện đã được công bố trên tạp chí ActaPsychiatricaScandinavica, và nghiên cứu về cần sa - được thực hiện bởi cùng một nhóm - hiện đã được đăng trên Tạp chí Khoa học Tâm thần Anh.
Các nghiên cứu đã tìm ra mối liên hệ giữa chứng rối loạn tâm thần với cả hút thuốc lá và hút cần sa - đặc biệt là đối với chứng tâm thần phân liệt.
Tuy nhiên, những lý do chính xác khiến người mắc chứng tâm thần do hút thuốc lá khá là không rõ ràng.
Một số nhà khoa học cho rằng hút thuốc có thể hoạt động như một loại “thuốc an thần” - nghĩa là những người bị chứng tâm thần có thể thấy rằng hút thuốc làm giảm triệu chứng của họ, có lẽ do một số cơ chế thần kinh không xác định.
Hoặc, hút thuốc có thể giúp làm cho những người bị tâm thần ít bị chán hoặc căng thẳng hơn, hoặc cũng có thể làm giảm các triệu chứng căng thẳng.
Gần đây, các nghiên cứu đã bắt đầu điều tra xem liệu hút thuốc lá, tự nó có thể làm tăng nguy cơ bệnh tâm thần của một người hay không. Mặc dù nhiều nghiên cứu đã xem xét liệu cần sa có thể góp phần tăng nguy cơ bệnh tâm thần, nhưng tương đối ít tài liệu đã áp dụng cách tiếp cận điều tra tương tự đối với thuốc lá.
Lý thuyết “thuốc an thần”
Một cuộc tổng kết hệ thống năm 2015 và phân tích meta được xuất bản trong tờ The Lancet đã kiểm tra vấn đề này. Các tác giả của nó báo cáo rằng hút thuốc lá mỗi ngày có liên quan đến cả gia tăng nguy cơ bệnh tâm thần và tuổi dậy thì đến sớm hơn do rối loạn tâm thần.
Trong tổng quan hệ thống mới nhất này, những người hút thuốc sẽ có nguy cơ bị mắc bệnh rối loạn tâm thần cao gấp ba lần so với người không hút thuốc.
Dựa trên những phát hiện của họ, các tác giả đã đặt câu hỏi về lý thuyết “thuốc an thần” và đưa ra đề xuất rằng nicotin có thể có tác dụng tạo ra các nguy cơ cho bệnh tâm thần, có thể là trên hệ thống dopamine.
Dopamine là chất dẫn truyền thần kinh giúp kiểm soát các “khoái cảm và các trung tâm phấn khích” của não. Các nhà khoa học cho biết rằng hút thuốc giúp người ta cảm thấy hưng phấn vì nicotine làm cho dopamine được giải phóng vào não.
Một phần lý do tại sao các tác giả của nghiên cứu The Lancet tin rằng hệ thống dopamine có thể đóng một vai trò trong việc thúc đẩy mối liên hệ giữa việc hút thuốc hàng ngày và bệnh tâm thần là bởi vì các nghiên cứu cho thấy rằng người hút thuốc ít bị bệnh Parkinson hơn.
Trong khi bệnh Parkinson bị gây ra bởi thiếu dopamine, bệnh tâm thần phân liệt được cho là “ngược lại với bệnh Parkinson”, trong đó một số nhà khoa học tin rằng các triệu chứng của nó là do sự thừa dopamine.
Bệnh tâm thần có nguy cơ cao hơn ở những người hút thuốc hàng ngày
Trong nghiên cứu về thuốc lá, các nhà nghiên cứu đã phân tích dữ liệu từ 6.081 cá nhân là thành viên của nhóm nghiên cứu năm 1986 ở miền Bắc Phần Lan. Những người tham gia từ 15-16 tuổi vào năm 1986 đã trả lời các câu hỏi về kinh nghiệm về bệnh tâm thần và liệu họ có sử dụng ma túy hoặc rượu hay không. Sau đó họ được theo dõi cho đến khi 30 tuổi.
Nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng hút thuốc lá quá nhiều hoặc hút hàng ngày có liên quan đến nguy cơ rối loạn tâm thần gia tăng.
Những người hút thuốc lá từ 10 điếu trở lên mỗi ngày có nhiều khả năng mắc bệnh tâm thần hơn những người không hút thuốc. Hơn nữa, những người bắt đầu hút thuốc trước tuổi 13 cũng được phát hiện rằng có nguy cơ mắc chứng tâm thần cao hơn.
Ngay cả khi các nhà nghiên cứu đã tính đến việc liệu những người trong nghiên cứu có sử dụng rượu hoặc ma túy hay có tiền sử rối loạn tâm thần trong gia đình hay không thì mối liên hệ giữa hút thuốc và rối loạn tâm thần vẫn còn rất đáng kể.
Tác giả nghiên cứu JoukoMiettunen kết luận: “Dựa trên kết quả, việc ngăn ngừa hút thuốc lá vị thành niên có thể có những tác động tích cực đến sức khỏe tinh thần của người dân trong cuộc sống sau này”.
