Tết Nguyên Đán thường được tính theo âm lịch - loại lịch dựa vào chu kỳ Mặt Trăng của người Á Đông. Tuy nhiên, nếu để ý một chút, bạn sẽ thấy một điều hết sức kì lạ, đó là trong năm 2019 âm lịch sẽ có 354 ngày, thế nhưng sang năm 2020 thì lại có tới 384 ngày. Nguyên nhân cho sự chênh lệch kha khá này được giải thích gói gọn trong một chữ "nhuận".
Theo đó, hiện nay chúng ta có 2 cách tính lịch, bao gồm dương lịch - tính theo chu kỳ mà Trái Đất quay quanh Mặt Trời được cả thế giới sử dụng và âm lịch hay lịch trăng.
Với hiểu biết của mình, ai cũng đều biết rằng một năm dương sẽ có 365 ngày. Tuy nhiên, theo chu kỳ Trái Đất quay quanh Mặt Trời thì thực chất mỗi năm sẽ có 365 ngày và 6 giờ (tức là 1/4 ngày). Điều này có nghĩa là cứ sau 4 năm, chúng ta sẽ lại có một năm được cộng thêm 1 ngày bù vào khoảng chênh lệch ấy, được gọi là năm nhuận. Và theo quy ước, ngày nhuận dương lịch sẽ được tính vào tháng 2, tức là các tháng 2 của năm nhuận sẽ có 29 ngày.
Tuy nhiên, cách tính của năm âm lịch thì lại khá khác biệt. Theo đó, chu kỳ quay của Mặt Trăng với Trái Đất chỉ kéo dài 29,53 ngày, vậy nên một năm sẽ có khoảng 354 ngày (tương đương với 12 chu kỳ quay). So với năm dương lịch, sự chênh lệch lên tới 11 ngày, và sau 3 năm sẽ là 33 ngày - tức là hơn 1 tháng.
Vậy nên, để phù hợp với thời tiết 4 mùa thì cứ 3 năm, người ta sẽ lại cộng thêm 1 tháng vào lịch âm. Nói cách khác, cứ 3 năm âm lịch thì sẽ tới một năm nhuận và sẽ được cộng thêm hẳn 1 tháng nhuận chứ không phải 1 ngày như lịch dương.
Cũng theo cách tính trên thì năm 2020 chính là năm nhuận, vì vậy mới có chuyện âm lịch 2019 chỉ có 354 ngày, thế nhưng âm lịch 2020 thì lại có tới 384 ngày.
Vậy làm thế nào để có thể xác định được năm nào là năm âm lịch nhuận? Các nhà khoa học trước kia đã tìm ra và lưu truyền một phương pháp xác định cực kì đơn giản, sử dụng phép tính chia để tìm ra năm âm lịch nhuận. Cụ thể, hãy lấy dương lịch năm đó chia cho 19, nếu phép chia hết hoặc có các số dư là 3, 6, 9, 11, 14, 17 thì chắc chắn năm đó sẽ có tháng nhuận.
Nhiều người sau khi biết cách tính toán này thì lại nêu ra thắc mắc của mình, hỏi rằng có bao giờ tháng nhuận rơi vào tháng 1 hay không, và nếu như vậy thì liệu chúng ta có được ăn Tết Nguyên Đán 2 lần hay không?
Câu trả lời là có trường hợp đó xảy ra, tuy nhiên năm gần nhất mà hiện tượng ấy xuất hiện lại là tận năm 2262, bởi vậy tương lai được ăn Tết 2 lần chắc vẫn còn cách chúng ta rất xa nữa.
