Lớn lên ở thành phố, chuyện đồng ruộng cứ như chuyện cổ tích, dù chỉ mới đời ba mẹ mình thôi còn lớn lên cùng hạt lúa hay là nơi nguồn cội của dòng tộc, của ông bà mình. Đã bao giờ bạn thoáng thấy hụt hẫng khi cảm thấy mình như một cư dân “ở trọ” nơi đô thị, không còn những kết nối với gốc rễ thực sự của mình? Có lẽ, nhiều người cũng chung cảm giác đó nên đã đóng góp một món tiết kiệm nhỏ, ủng hộ Hồng Vy thực hiện cuộc hành trình rong ruổi khắp các miền quê và kể lại những câu chuyện giản dị về những bác nông dân thật thà bên ruộng đồng hồn hậu, qua đó giúp chúng ta tìm lại “mã vạch” của mình.
 |
Vịt là ai?
Bạn Lại Hồng Vy (sinh năm 1991), sinh ra và lớn lên ở Thanh Hóa, sống tại Sài Gòn, là người kể chuyện, thực hiện các trang blog/ dự án: Chuyến đi của Vịt, Xanh Journal, Chuyện của nghề.
Chuyến đi của Vịt là những câu chuyện diễn ra trong cuộc hành trình của Vy tìm về với những người nông dân, tìm lại những mối liên kết bền chặt giữa con người và tự nhiên.
Tâm niệm của Vy về chuyến đi: Vy muốn đi và gặp những con người chọn nghề nông vì yêu nghề, tin nghề và hiểu ý nghĩa của những điều mình đang làm, đi tìm những câu chuyện về một cách sống thuần chất với thái độ coi trọng tự nhiên trong từng việc nhỏ nhất. Theo chân Vy trong chuyến hành trình này, bạn sẽ gặp được nhiều niềm vui xanh xanh dọc những cung đường quê hương đó.
 |
Nghỉ việc, bán hết mọi thứ và lên đường!
Từ những ngày còn bé hay về quê chơi, Vy đã yêu mến ruộng đồng và những người nông dân hồn hậu. Đến khi thực hiện dự án phi lợi nhuận “Chuyện của Nghề” mà thành quả là cuốn sách cùng tên được xuất bản hồi tháng 4/2016, Vy có dịp tiếp xúc nhiều hơn với những người nông dân và mong muốn được kể những câu chuyện về họ, nhưng đa phần mọi người không muốn chia sẻ vì họ bảo: “Làm nông dân khổ lắm, mà chẳng có tiền. Các cháu ở thành phố, đi làm là giỏi rồi”. Lúc đó Vy cảm thấy câu trả lời này không đủ, không thể đủ được!
Vy chia sẻ: “Tháng 9/2015, mình may mắn được tham dự một buổi gặp mặt của những người đang thực hành nông nghiệp thuận tự nhiên/ hữu cơ. Giây phút nhìn thấy mọi người, nghe họ kể về công việc an nhiên và thanh thản, mình biết rằng, đây chính là câu trả lời. Mình phải đến gặp họ, phải kể về họ. Đó là lúc mình bắt đầu hình dung về chuyến đi này”. Và Vy bắt tay vào chuẩn bị cho chuyến đi.
 |
Vy không bắt đầu chuyến đi của mình bằng việc lên danh sách nhân vật, đọc tài liệu hay chuẩn bị tài chính, mà bằng việc nhìn lại cách sống của bản thân. Vy nhớ lại: “Từ khi bắt đầu nghĩ về chuyến đi, mình biết cần thực hành nhiều hơn thế. Mình chuyển sang đi xe đạp, mang túi vải khi đi chợ, mua rau từ vườn,… Sau đó, mình thay thế các hóa chất tẩy rửa như xà phòng giặt, nước rửa chén,… bằng quả bồ hòn. Tất cả những điều này mình thấy là không dễ. Đôi lần mình vẫn vì chữ “tiện” mà tặc lưỡi làm ngơ, để rồi sau đó cứ áy náy và day dứt mãi. Nhưng càng kiên quyết làm cho bằng được thì càng thấy cuộc đời mình đẹp hơn, nhẹ nhõm hơn, và đỡ tốn tiền hơn. Đến tháng 4/2016, mình chính thức nghỉ công việc ở Hà Nội, bán gần hết quần áo và đồ đạc. Mình cảm thấy đã sẵn sàng để lên đường!”.
 |
Chỉ cần mình sống được như con vịt thôi đã tốt lắm rồi
Khi được hỏi vì sao lại lấy hình ảnh một con vịt đi tìm về vết chân ruộng làm biểu tượng cho hành trình của mình, Vy hào hứng: “Trước đây tên thân mật của mình là Vịt (mọi người thường hay gọi là Vy Vịt). Đến lúc đọc bài “Sức mạnh của đàn vịt thả đồng” trong loạt bài “Chân ruộng: Sự tồn vong của dân tộc” của bác Hoàng Hải Vân thì thấy khâm phục con vịt quá, nghĩ chỉ cần mình sống được như con vịt thôi đã tốt lắm rồi. Qua bác, Vy mới biết về khái niệm “chân ruộng”. Trước đây, lúa trồng không dùng hóa chất nên đất bùn ở ruộng có rất nhiều khoáng chất tốt. Bà của bác ấy còn lấy tổ con tò vò được làm từ đất ruộng để hòa vào nước uống khi bác bị bệnh nữa. Qua đó mới thấy, nông nghiệp Việt Nam mình có nhiều điều đáng quý lắm, là cái gốc gác của dân tộc, không biết và không giữ thì như cây không có rễ. Vậy nên đây là chuyến đi của một con vịt (là chính Vy) tìm về chân ruộng của mình”.
 |
Ghé thăm “ngôi nhà” trên facebook mang tên “Chuyến đi của Vịt”, bạn sẽ bắt gặp những mẩu chuyện bé xíu và đáng yêu. Như câu chuyện “nồi nước lá của bà” kể cho bạn nghe câu chuyện nấu nước lá gội đầu - điều mà Vy hay tự xem là “đặc ân” được hưởng trong mỗi chuyến về quê. “Mình sẽ lấy cái rổ tre và cái dao nhỏ, ra góc vườn nhà bà Mon cắt một túm lá sả, hái mấy cái lá chanh ở sát bờ ao nhà bác Huyền, thong dong cắp rổ ra đê cắt mấy cành hương nhu trắng, bẻ vài cọng lá tre, nhổ đôi ba bụi mần trầu” - Vy viết. Cứ thế, thứ dầu gội dịu nhẹ mát lành từ quê hương khiến ai đọc vô cũng muốn được thử gội bằng nồi nước lá của bà. Hay câu chuyện “Ai ngô khônggg” kể về chuyện mua được mẻ ngô ngon - là thứ ngô Tứ Liên tuy bé và không đẹp như ngô lai nhưng ăn vô lại ngọt và thơm vô cùng. Mỗi trái ngô bé tí hin nhưng ăn xong lại thấy lòng mềm xèo ra vì… hạnh phúc khiến những ai trót đọc cũng muốn thử xem ngô Tứ Liên xịn như thế nào.
 |
Biết cái gốc của mình để vững vàng
Đã từng có lúc, Vy đặt câu hỏi về những trăn trở của mình với nghề nông: “Mình nghĩ Việt Nam là nước nông nghiệp, từ cây lúa mà lớn lên. Thế nhưng khi bắt đầu phát triển hơn thì mọi người đều muốn từ bỏ nghề nông, thoát ly ra thành phố, làm những công việc cao sang hơn. Người trẻ muốn đi đã đành, người lớn hầu như cũng chẳng ai muốn con mình tiếp nối nghề nông cả. Đến một lúc không có ai làm nông nữa thì sẽ thế nào?
 |
Mà theo mình, chính vì nghề nông bị đánh giá là thấp kém và người nông dân không muốn gắn bó thật sự với cái nghề này, nên mới nảy sinh nhiều vấn đề về thực phẩm, sức khỏe và môi trường. Chưa kể là những giá trị vật chất và tinh thần ngày càng mờ nhạt và biến mất dần vì nông thôn bây giờ không còn như trước, đâu đâu cũng muốn phát triển như thành phố.
Trước đây mình cảm thấy không biết mình nên xác định mình là ai, gốc của mình là gì, giá trị nào để mình thấy tự hào. Hồi đó mình hoang mang lắm, nhưng đến bây giờ khi mình biết cái gốc của mình rồi, thấy vững vàng hơn trong cuộc sống. Dù làm gì, dù đi đâu thì cũng không lãng quên mình là ai, và không còn mải mê chạy theo những thứ người khác cho là tốt nữa.”
 |
Chia sẻ về dự định trong năm 2017, Vy hào hứng: “Mình vẫn đang tiếp tục chuyến đi. Bên cạnh đó, mình đang bắt đầu xây dựng trang “Xanh Journal” như một nơi chia sẻ của những người tiêu dùng thuận tự nhiên. Nếu người tiêu dùng thay đổi thì cũng sẽ khích lệ người nông dân rất nhiều. Đồng thời, mình cùng một số anh chị bạn cũng có những hoạt động hỗ trợ các bạn trẻ muốn làm nông theo hướng thuận tự nhiên để ít nhất, các bạn biết rằng mình không đơn độc.”
 |
Bạn có thể thăm “Chuyến đi của Vịt” tại:
Website: http://www.chuyendicuavit.com/chuyen-di-cua-vit/
Facebook: https://www.facebook.com/ChuyendicuaVit/
HỒNG VY (kể) - CẨM NHUNG (ghi) - Ảnh: NVCC
