Vào giữa thập niên 60 của thế kỉ trước, tại San Francisco (Mỹ) đã xảy ra hàng loạt vụ án mạng đẫm máu. Nạn nhân đều là những người trẻ, không có mối liên hệ gì với nhau, đều chết do đạn hoặc những vết đâm liên hoàn chí mạng. Trong khi chưa kịp lần ra đầu mối thì cảnh sát đã nhận được các cuộc điện thoại lẫn thư nặc danh từ một kẻ tự xưng là Zodiac. Sau mỗi vụ án, tên này đều nhận trách nhiệm về mình. Tuy nhiên, hắn thách thức giới điều tra bằng những đoạn mật mã mà sau hàng chục năm gây án, vẫn chưa ai có thể giải được.
Sự truy lùng ráo riết của cảnh sát chẳng khiến Zodiac mảy may run sợ. Ngược lại, hắn còn công khai thách thức chính quyền và tự tin rằng sẽ không ai có thể tìm ra tung tích của mình.
Những nạn nhân xấu số
Vụ án đầu tiên xảy ra năm 1966, nạn nhân là Cheri Jo Bates, 18 tuổi. Cô bị giết hại ngay trong khuôn viên trường Cao đẳng thành phố Riverside, bang California. Cảnh sát cho rằng kẻ giết người đã cắt đứt dây điện chiếc xe của Bates và gợi ý cho cô đi nhờ xe. Sau đó, hắn dụ cô tới một góc tối và ra tay.
Sau đó, cảnh sát lại ghi nhận thêm hàng loạt những vụ án khác. Cùng với đó, họ cũng nhận được vài bức thư "thú tội" với những tình tiết của vụ giết người được miêu tả tường tận bên trong. "Hãy cẩn thận. Ta sẽ theo sát để săn lùng bằng được các cô gái ấy" - tên sát nhân tự xưng là Zodiac thách thức trong thư.
Những nạn nhân của Zodiac bị sát hại theo cùng một hình thức: đâm nhiều nhát vào người. Hắn thường vẽ một kí hiệu tròn và chữ thập trên xe nạn nhân trước khi bỏ lại hiện trường hỗn loạn. Có một điều lạ lùng đó là Zodiac thường thông báo cho cảnh sát địa điểm nơi nạn nhân ngã xuống. Sự bí ẩn của hắn đã khiến cả nước Mỹ phải sống trong lo sợ suốt một thời gian dài.
Những bức mật thư không lời giải đáp
Không lâu sau vụ giết người đầu tiên, Zodiac gửi 4 bức mật thư tới các tòa soạn báo lẫn cảnh sát. Trong thư, hắn thừa nhận trách nhiệm về các vụ giết người, thậm chí mô tả chính xác lượng đạn, loại đạn bắn ra, quần áo của nạn nhân, tư thế họ gục ngã. Dưới mỗi bức thư là đoạn gợi ý đã được mã hóa thành các kí tự khó hiểu. Nếu ai giải được 4 bức mật thư đó thì sẽ tìm ra tung tích hắn. Tuy nhiên vì lí do an ninh, cảnh sát giữ bí mật phần lớn những bức thư này và chỉ công bố một số trong đó.
 |
Mật thư mà Zodiac gửi cho cảnh sát kèm kí hiệu hình tròn - chữ thập đặc trưng của hắn. Zodiac miêu tả đã bắn người đàn ông ở đâu, cỡ đạn bao nhiêu. Đồng thời, hắn dọa gửi đoạn mật mã phía dưới và tiết lộ đó chính là địa điểm đã đặt bom.
Sau vụ giết người thứ 2, Zodiac đã gửi 3 bức mật thư tới 3 tờ báo lớn của Mỹ. Mọi người cho rằng những mật mã này chỉ là dạng chuyển hóa đơn giản từ chữ cái thường thế nhưng vẫn không ai giải nổi. Tới năm 1969, một giáo viên trung học tại địa phương tên là Donald Hardin đã tìm ra thông điệp về động cơ giết người của Zodiac thông qua bức thư ấy.
"Ta thích việc sát hại người khác bởi nó thú vị hơn săn thú trong rừng. Con người là điều nguy hiểm nhất. Ta sẽ sớm được hồi sinh nơi thiên đường. Tất cả những kẻ chết dưới tay ta sẽ trở thành kẻ hầu phục tùng ta. Ta không thể tiết lộ danh tính bởi tất cả sẽ tìm cách ngăn cản bộ sưu tập nô lệ của ta..."
 |
Bức mật thư có tên Z340 (bao gồm 340 kí tự) của Zodiac tới giờ vẫn chưa có lời giải. Z340 có phương pháp mã hóa khác những bức thư trước, nằm trong top 10 thông điệp mã hóa hóc búa nhất mà FBI chưa thể phá.
Không chỉ đề cập chi tiết tới cách thức ra tay với các nạn nhân, Zodiac còn đe dọa sẽ tấn công học sinh, đánh bom cả vùng San Francisco. Hắn xoay cảnh sát "mòng mòng" bằng cách dùng các trích dẫn trong vở opera The Mikado, bình luận về bộ phim kinh dị "Ác quỷ", mang đủ các biểu tượng chiêm tinh học lẫn thuật ngữ tử vi vào trong thư. Hắn buộc cảnh sát phải lôi sách vở về tử vi, chiêm tinh ra nghiên cứu, tìm đến các nhà tâm linh để xin ý kiến và xoay đủ các hướng điều tra.
Những vụ án của Zodiac không những thu hút giới điều tra mà còn lôi kéo cả sự chú ý của hàng ngàn công dân Mỹ có máu thám tử. Họ tranh luận liên hồi về ý nghĩa của bức mật thư. Nhiều giả thiết đã được đưa ra nhưng đến nay chúng vẫn là câu hỏi chưa có lời đáp. Những nhà điều tra tài ba, những chuyên gia chống tội phạm nổi tiếng quay cuồng trong mớ thư từ Zodiac nhưng vẫn không hiểu dụng ý thực sự của tên này. Hắn sát hại 37 người là do thù hằn cá nhân, do sự bệnh hoạn trong tâm lí hay chỉ muốn thách thức và đùa cợt sự yếu ớt của kĩ thuật điều tra lúc bấy giờ?
Những phán đoán bế tắc về thân thế thực sự của sát nhân Zodiac
Những vụ trọng án này càng gây thêm sự chú ý khi trong quá trình ra tay, Zodiac sơ hở để một nhân chứng thấy mặt. Nhân dạng của hắn sau đó đã được công bố rộng rãi.
Trong các giả thiết được đặt ra thì nổi bật nhất là của Robert Graysmith, họa sĩ vẽ tranh châm biếm của báo San Francisco Chronicle. Ông cho rằng hung thủ là Arthur Leigh Allen, một thầy giáo về hưu, khi thấy tên người này xuất hiện trong thư của Zodiac. Allen từng đứng trước cáo buộc là thủ phạm của một loạt các vụ giết người nhưng chưa bao giờ bị khởi tố. Hắn được cho là thường xuyên xuất hiện ở gần nơi vụ án xảy ra, có cỡ giày trùng với hung thủ và đeo đồng hồ hiệu Zodiac.
 |
Đoạn mã này được giải bằng cách chuyển các kí tự sang bảng chữ cái alphabel và áp dụng mã Caesar đảo ngược. Nội dung cho thấy tên sát nhân đang không kiểm soát được bản thân khi "Lúc mật thư này được giải, tôi sẽ giết chết 11 người. Làm ơn giúp tôi ngừng việc tàn sát lại. Làm ơn. Tên tôi là Leigh Allen".
Tuy nhiên sau đó, so sánh với dấu vân tay lưu lại hiện trường lẫn chữ viết tay, Allen được kết luận không phải Zodiac. Vết nước bọt trên mật thư cũng không chỉ đích danh ADN của Allen. Sau cùng, tên này chết vì suy thận vào năm 1992 và cuộc điều tra lại đi vào ngõ cụt.
Mike Rodelli, thám tử nghiệp dư ở New Jersey thì lại nghĩ Zodiac là kẻ khác. Ông tìm lại những bức thư đã được gửi tới tòa soạn một tờ báo ở California đúng 6 tháng sau khi cảnh sát công bố về các án mạng do Zodiac gây ra. So sánh với mật thư của Zodiac, ông nhận thấy có vài điểm tương đồng trong nét chữ. Chúng thuộc về một doanh nhân giàu kếch xù ở San Francisco. Rodelli thấy rằng vào năm 1969, doanh nhân này đã sống ở khu phố Presidio Heights, nơi mà một trong số các nạn nhân bị giết. Thậm chí, ngôi nhà của vị doanh nhân còn khá gần nơi cảnh sát công bố đã nhìn thấy Zodiac đi lên cầu thang.
Tuy nhiên, doanh nhân này đã chủ động cung cấp ADN để phản bác lại cáo buộc của vị thám tử nọ.
Trong khi mọi thứ đang rơi vào bế tắc trầm trọng, William Collins, một sinh viên tốt nghiệp báo chí ở New York đột nhiên tuyên bố: "Rất có thể cha tôi là Zodiac". Nhìn chữ viết tay của Zodiac, Collins không khỏi giật mình vì nó quá giống với chữ của cha anh.
Anh cũng cung cấp thêm nhiều điều trùng hợp khiến giới điều tra đặt nghi vấn: Cha anh rất giống với phác họa của cảnh sát về Zodiac; ông mang giày quân sự cỡ 10,5; sống ở San Francisco trong thời gian những vụ giết người xảy ra; tên viết tắt của ông - CCC, từng xuất hiện trong thư mà Zodiac gửi. Duy chỉ có một điều, người cha của Collins đã mất năm 1993. Tuy nhiên khi thu thập ADN của ông, cảnh sát cũng không tìm được điểm tương đồng nào.
Mặc dù không thể bắt được Zodiac nhưng sự truy lùng ráo riết của giới điều tra đã khiến kẻ sát nhân hàng loạt nản trí và chùn tay. Kể từ đó, không còn nạn nhân nào được ghi nhận thêm dù những bức thư thách thức từ Zodiac vẫn liên tục được gửi về. Có khoảng 2.500 người đã bị cảnh sát "sờ gáy" do nghi ngờ liên quan tới Zodiac nhưng không ai bị kết tội cả. Các dấu vết ở hiện trường chồng chéo lên nhau khiến cảnh sát bối rối và bất lực. Hồ sơ vụ án bị đóng vào tháng 4/2004. "Zodiac là ai? Hắn còn sống hay đã chết?" vẫn là câu hỏi gây nhức nhối cho toàn nước Mỹ đến tận ngày hôm nay.
