Gà mía là giống gà bản địa, có nguồn gốc ở xã Đường Lâm (Làng cổ Đường Lâm), thị xã Sơn Tây, thành phố Hà Nội. Giống gà này là đặc sản quý hiếm của địa phương, đã có từ lâu đời, khi xưa dùng để tiến vua, nhất là trong các dịp Lễ, Tết, là giống gà gắn liền với những truyền thuyết của mảnh đất địa linh nhân kiệt, giàu truyền thống văn hoá cùng với những sản vật mang đậm nét vùng quê Xứ Đoài cổ kính như chợ Mía, chùa Mía. Giống gà mía nổi tiếng khắp cả nước, là niềm tự hào của người dân nơi đây bởi những đặc tính nổi trội so với nhiều giống gà khác với bộ lông vàng óng mượt, mào cờ dựng đỏ chót, thịt săn chắc, đặc biệt là ức và đùi, thịt vị ngọt đậm, hương vị thơm ngon, da giòn, lớp mỡ dưới da rất ít nên loại gà này được rất nhiều người sành ăn đánh giá cao và ưu tiên lựa chọn cho thực đơn của bữa cơm gia đình người Việt hiện nay.
 |
Xí nghiệp chăn nuôi Gia cầm thuộc Công ty TNHH một thành viên Đầu tư và Phát triển nông nghiệp Hà Nội, tiền thân là trạm phát triển chăn nuôi Sơn Tây, là đơn vị chuyên bảo tồn, chăn nuôi, phát triển các giống gốc gia cầm và khảo nghiệm các giống gia cầm mới. Xí nghiệp có chức năng, nhiệm vụ lưu giữ nguồn gen gà quý hiếm gắn liền với địa danh Làng cổ Đường Lâm và các di tích lịch sử của địa phương này. Ngoài ra, Xí nghiệp còn nghiên cứu, lai tạo nhiều giống gà chất lượng cao như gà ta lai, gà lai giống “bố” Mía - “mẹ” Phượng, gà thả vườn và một số giống gà quý hiếm khác.
 |
Trong những năm qua, được sự quan tâm, chỉ đạo của ngành Nông nghiệp thành phố Hà Nội, Xí nghiệp đã đặc biệt chú trọng đầu tư bảo tồn giống và phát triển chăn nuôi giống gà mía. Từ một cơ sở chăn nuôi và ấp trứng gà mía, đến nay Xí nghiệp đã khẳng định được thương hiệu là đơn vị cung cấp gà giống uy tín của ngành nông nghiệp Thủ đô.
Để có cơ sở khoa học công nhận giống gà mía được nuôi tại Xí nghiệp là giống gốc, đơn vị đã tiến hành nghiên cứu, đánh giá đặc điểm ngoại hình và chỉ tiêu năng suất của giống gà này qua nhiều thế hệ, được chọn lọc, phát triển đàn giống hạt nhân. Trong thời gian qua, đơn vị đã phối hợp với Học viện Nông nghiệp Việt Nam, Viện Chăn nuôi để nghiên cứu, lai tạo và nhân giống gà mía thuần bản địa.
 |
Giống gà mía đã được xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu hàng hóa và được Cục Sở hữu trí tuệ - Bộ Khoa học và Công nghệ cấp chứng nhận bảo hộ nhãn hiệu tập thể “Gà mía Sơn Tây”. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội cùng với chính quyền địa phương đã tập trung khôi phục, hỗ trợ tổ chức chăn nuôi, xây dựng thương hiệu “Gà mía Sơn Tây”. Việc chăn nuôi gà mía không chỉ nhằm bảo tồn giống gà quý hiếm mà còn giúp người dân có việc làm, thu nhập ổn định, góp phần phát triển kinh tế của địa phương trong những năm qua.
Giống gà này được chăn nuôi theo mô hình thả vườn thuận lợi trong việc tăng quy mô đàn, tăng khả năng đề kháng, chịu được thời tiết nóng ẩm, ít bệnh tật, chất lượng thịt gà thương phẩm được bảo đảm, có giá trị kinh tế cao, nhu cầu tiêu thụ loại gà này trên thị trường ngày càng tăng.
 |
Các giống vật nuôi bản địa là một bộ phận quan trọng của đa dạng sinh học, là tài sản quý giá hiện đang phát huy về mặt kinh tế như giống thuần thích nghi với điều kiện sinh thái địa phương, đồng thời còn là nguồn gen phục vụ cho công tác lai tạo giống. Các loài động vật hoang dã đang bị đe doạ nghiêm trọng do môi trường sống bị thu hẹp và sự săn bắt trái phép của con người, các giống vật nuôi cũng chịu sự tác động tiêu cực của thiên nhiên và áp lực của kinh tế thị trường nên ngày càng bị mất dần giống gốc, thậm chí là tuyệt chủng của nhiều giống vật nuôi quý hiếm. Đứng trước nguy cơ đối với các giống vật nuôi bản địa, Bộ Khoa học và Công nghệ đã cho thực hiện nhiều đề án bảo tồn nguồn gen vật nuôi từ năm 1989 cho đến nay.
Xí nghiệp chăn nuôi Gia cầm đang chăm sóc, duy trì, bảo tồn đàn gà mía thuần giống gốc hàng trăm nghìn con, được chăm sóc theo một quy trình đặc biệt. Khu lò ấp của đơn vị được đầu tư máy ấp và máy nở hiện đại, mỗi năm cung cấp cho người chăn nuôi hàng triệu con gà mía giống.
Bên cạnh việc chú trọng đầu tư nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi, Xí nghiệp cũng đặc biệt lưu ý việc phòng chống dịch bệnh, đã được Cục Thú y - Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công nhận là cơ sở an toàn dịch, đồng thời được Chi cục Thú y Hà Nội công nhận là cơ sở đạt tiêu chuẩn vệ sinh thú y.
Sản phẩm gà mía thịt thương phẩm của HADICO là sản phẩm được chọn lọc nghiêm ngặt từ con giống gà mía thuần chất lượng cao được chăn nuôi theo quy trình VietGAHP, sử dụng nguồn thức ăn sinh học, tiêm vắc xin phòng bệnh, đặc biệt là bệnh cúm gia cầm để bảo đảm là nguồn thực phẩm sạch, an toàn cho người tiêu dùng.
Với hướng phát triển trên và quy trình bảo tồn khoa học, nghiêm túc, bài bản, chắc chắn giống gà mía quý hiếm của Làng cổ Đường Lâm sẽ được HADICO bảo tồn, nhân rộng và là thương hiệu đặc sản đặc trưng của Thủ đô.
