Nói đến bánh đậu xanh, chúng ta thường nghĩ đến món bánh mà đậu xanh được ép lại thành những miếng vuông vức, ngọt đậm, ở đó đậu xanh vẫn hiện lên rất rõ. Thế nhưng ở xứ Huế, có một loại bánh đậu xanh mà sau khi chế biến khó có thể hình dung nó được làm từ đậu xanh, vì chúng được tạo hình trái cây bóng bẩy và đẹp mắt.
 |
Bánh có nguồn gốc từ nền ẩm thực cung đình Huế. Gọi là bánh "quý tộc" bởi những nghệ nhân phải tốn nhiều công sức để làm nên chúng. Và trước kia, chỉ dùng tại các yến tiệc của Vua chúa ở Hoàng Cung, hoặc trong mâm cỗ gia đình quan lại và quý tộc vào các dịp lễ thời xưa.
 |
Nguyên liệu làm bánh vô cùng dân dã: đậu xanh đãi vỏ, bột rau câu cùng một ít rau củ quả tạo màu trang trí…Đậu xanh sau khi được vo và ngâm tách vỏ lụa, đem hấp chín rồi xay nhuyễn. Hòa phần nhân đậu nhuyễn mịn cùng đường cát vào chảo sên đến khi khô đặc.
 |
Hỗn hợp đậu đường phải vừa đủ - không quá nhão sẽ khó định hình, không quá cứng sẽ khiến thành phần bị nứt hoặc không như ý trong lúc làm bánh. Sau khi bánh thành hình sẽ được mang đi sấy khô khoảng 5, 6 tiếng rồi nhúng một lớp rau câu thì mới bước vào công đoạn quan trọng nhất - lên màu cho bánh. Để tạo màu sắc bắt mắt, mang hương vị trái cây cho bánh; những nghệ nhân tài hoa thời xưa tận dụng một số loại màu có sẵn trong thiên nhiên. Chút hồng tím từ củ dền, sắc cam của cà rốt, xanh cốm từ củ dứa, ánh vàng tươi từ củ nghệ... và vô số cách tạo màu tùy vào cảm hứng sáng tạo hay nguyên liệu sẵn có.
 |
Bánh đậu xanh trái cây hoàn chỉnh trươc phải đạt yêu cầu về thị giác với bề ngoài bóng, màu sắc tươi tắn. Chiếc bánh ngon, không chỉ khiến người mê vì đẹp mà khi ăn, còn phải có sự hòa quyện giữa vị ngọt bùi của đậu xanh và độ dẻo dai của lớp rau câu bên ngoài.
 |
Hiện tại, bánh được bán ở nhiều nơi ở xứ Huế, nhưng ngoài ra ở các tỉnh thành khác cũng có thể tìm món bánh này, do chúng quá đẹp và hợp để bày trong ngày tết. Vì đặc trưng là làm từ đỗ xanh nấu nên món bánh ẩm, mềm hơn bánh đậu xanh thường rất nhiều. Cũng vì thế, bánh tốn nhiều công bảo quản, thường mẻ bánh sau khi hoàn thành chỉ để được chừng 3 - 4 ngày và luôn cần để chỗ thoáng mát. Thế nên thường phải sát đến ngày tết thì bánh mới được giao để người dân ăn chơi tết.
