Những giải thưởng gắn mác Kpop
Tin tức về các nghệ sĩ Kpop liên tiếp nhận được các giải thưởng tại Billboard Music Awards (BBMAs) 2023 mang đến niềm vui cho người hâm mộ Hàn Quốc và toàn cầu. Trong khi các anh lớn trong BTS lần lượt nhập ngũ, Jungkook trên đà trở thành ngôi sao nhạc pop solo toàn cầu. Tiếp đó là BlackPink, New Jeans và Stray Kids cũng được xướng tên. Fifty Fifty không có giải nhưng với tư cách tân binh những thành công họ gặt hát được cũng đáng ghi nhận.
Tuy nhiên, truyền thông Hàn Quốc lại bày tỏ quan ngại rằng những rào cản bất thường cho sự thăng tiến của Kpop đang dần xuất hiện. Báo chí đặt ra nghi vấn có rào cản vô hình được dựng lên để ngăn cản Kpop hòa chung với hơi thở âm nhạc thế giới.
 |
Thành tích của Jungkook tại BBMAs 2023 được cho là chưa công bằng. |
Tại BBMAs năm nay, các hạng mục mà Jungkook, Stray Kids, New Jeans, BlackPink giành chiến thắng đều gắn liền với từ “Kpop”. Với Seven và 3D, Jungkook được vinh danh ở hạng mục Bài hát Kpop hàng đầu toàn cầu. Stray Kids, nhóm nhạc đứng đầu bảng xếp hạng Billboard 200 lần thứ tư trong sự nghiệp, giành giải Album Kpop hàng đầu, trong khi New Jeans là Nghệ sĩ Kpop toàn cầu hàng đầu và BlackPink có giải Nghệ sĩ lưu diễn Kpop hàng đầu.
Dù không hiểu biết nhiều về cơ cấu giải thưởng, người ngoài nhìn vào cũng thấy được các hạng mục trên được tạo ra dành riêng cho Kpop, nếu không là Jungkook, Stray Kids, NewJeans hay BlackPink thì sẽ thuộc về một ca sĩ hoặc nhóm nhạc nào đó đến từ Hàn Quốc, không phải là bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới. Trong khi đó, cư dân mạng đánh giá chất lượng các ca khúc solo của em út BTS hoàn toàn xứng đáng được đề cử vào hạng mục chính. Tương tự, BlackPink phá vỡ kỷ lục doanh thu tour diễn của Spice Girls nhưng lại không đủ điều kiện cạnh tranh với các nghệ sĩ Âu-Mỹ khác.
Tính đến nay, BTS là nhóm nhạc thần tượng Hàn Quốc đầu tiên thoát mác Kpop tại các lễ trao giải quốc tế. Năm 2022, BTS đứng chung danh sách đề cử cùng các ngôi sao như Adele, Dua Lipa, Ed Sheeran… và xuất sắc giành giải Nghệ sĩ có doanh số bài hát cao nhất tại BBMAs. Ngoài ra, họ cũng chiến thắng giải Bộ đôi/nhóm nhạc hàng đầu và Bài hát bán chạy nhất. Họ đứng trên sân khấu và phát biểu bằng tiếng Hàn: “Điều gì đó giống như một phép lạ đã xảy ra vậy”. Cùng năm, nhóm mang về cúp Nghệ sĩ của năm tại Giải thưởng Âm nhạc Mỹ. Bên cạnh đó, nhóm cũng ba lần được đề cử Grammy và nhiều lần đề cử tại các giải thưởng quốc tế khác nhau. Dù không chiến thắng cuối cùng, chừng ấy thôi cũng đủ dán nhãn nghệ sĩ toàn cầu cho 7 chàng trai nhà Hybe.
Không thể phủ nhận đó là thành tích tuyệt vời. Ngay cả ở hiện tại, việc một nhóm nhạc nam không đến từ Mỹ, được thành lập tại đất nước châu Á là Hàn Quốc, đạt được tầm ảnh hưởng to lớn như vậy có thể gọi là kỳ tích.
Dù vậy, truyền thông xứ sở kim chi vẫn cảm thấy còn thiếu điều gì đó và họ chưa nhận được sự công nhận xứng đáng. Câu hỏi đặt ra liệu BTS có đang cố gắng hài lòng với tầm ảnh hưởng hiện tại và khiêm tốn chấp nhận nó vì phương Tây đã công nhận cả kỹ năng lẫn sự hiện diện của họ?
 |
BTS là nhóm nhạc Kpop duy nhất chiến thắng các giải thưởng quốc tế đúng nghĩa. |
Kpop đang bị lợi dụng?
Nhìn ở một góc độ khác, khó có thể nói màn trình diễn của các idol Kpop tại các lễ trao giải âm nhạc hàng đầu của Mỹ chưa đạt tới mức được đưa vào các hạng mục giải thưởng quan trọng nhất.
Ngoại trừ American Music Awards, Billboard chỉ ghi nhận BTS ở hạng mục dù không có “Kpop” nhưng không liên quan nhiều đến năng lực, mà có được nhờ lượng người hâm mộ đông đảo.
Ban tổ chức Grammy càng thận trọng hơn khi ba lần đề cử đều trắng tay. Truyền thông Hàn Quốc hoài nghi Billboard và Grammy đang lợi dụng sức ảnh hưởng của BTS để câu kéo người xem. Có thể hiểu nôm na, nếu treo tấm biển ghi tên BTS, Army (cộng đồng fan của BTS) trên toàn thế giới sẽ mở to mắt theo dõi. Nếu đúng như vậy, đây là thực tế cay đắng và đáng tiếc đối với BTS nói riêng và Kpop nói chung.
Giống trường hợp của Jennie (BlackPink) trong bộ phim 18+ tai tiếng The Idol. Vai diễn của cô không ảnh hưởng nhiều đến mạch phim, nhưng tên cô lại là tấm vé bảo chứng cho tỷ suất người xem khi cộng đồng Blink có đến hàng chục triệu người.
 |
Vai diễn của Jennie (BlackPink) trong The Idol chỉ nhằm mục đích câu khách. |
Ông chủ hai công ty giải trí lớn nhất Hàn Quốc hiện nay là Park Jin Young của JYP và Bang Si Hyuk của Hybe từng nói về cuộc khủng hoảng Kpop trên chương trình Yoo Quiz on the Block. Theo hai “ông trùm Kpop”, vấn đề nằm ở từ khóa “bành trướng”.
Trước Kpop, Latin và Afro (châu Phi) là hai thể loại âm nhạc mang tính chất khu vực mạnh mẽ. Tất cả giống những kẻ ngoại lai muốn xâm phạm lãnh thổ của các thể loại được xem là chính thống ở Mỹ, gồm pop, rock, hip hop và soul. Cả Billboard lẫn Grammy đều không coi nhẹ sự mở rộng của Kpop và xem như hiện tượng, tận dụng tốt sức ảnh hưởng của nó theo một cách nào đó.
Tuy nhiên, họ không để tầm ảnh hưởng đó bành trướng đến mức phá vỡ những rào cản với âm nhạc Mỹ. Ranh giới đó vững chắc, tưởng chừng như vô hình nhưng lại dễ dàng cảm nhận được.
Trong bối cảnh đó, BTS là nhóm nhạc được ca ngợi là số một Kpop hiện tạm dừng hoạt động để các thành viên hoàn thành nghĩa vụ quân sự cho đến năm 2025. BlackPink cũng đạt được vị thế lớn ở quốc tế, nhưng cũng đứng trước nguy cơ tan rã vì đến nay chưa rõ có gia hạn hợp đồng với YG hay không. Kpop vốn đang trong cuộc khủng hoảng lại phải đối mặt với sự gián đoạn của hai nhóm nhạc hàng đầu, dẫn đến tình thế loay hoay giữa việc mở rộng và đình trệ.
