Tử vong chỉ vì một cơn cảm cúm
Kháng sinh là một loại thuốc được dùng để chống nhiễm trùng do vi khuẩn, được chúng ta sử dụng khi gặp những bệnh thông thường như ho, cảm cúm, cho tới những căn bệnh nặng. Tuy nhiên, khi kháng sinh được đưa vào người, không chỉ tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh, chúng còn “xóa sổ” cả những lợi khuẩn “vệ sĩ”, để lại những “tàn quân” có hại sống sót.
 |
Những “kẻ phá hoại” này bắt đầu “lây lan” để thay thế vị trí các vi khuẩn tốt và trở nên “bất tử”. Cứ như vậy, mỗi lần kháng sinh “ùa vào” là số lượng siêu khuẩn kháng thuốc lại được nhân lên. Không chỉ vô tình được “nuôi dưỡng” bên trong cơ thể mà binh đoàn “mũ đen” này còn có thể truyền từ động vật sang con người qua thực phẩm, do người chăn nuôi lạm dụng thuốc kháng sinh.
Giáo sư Jim O’Neill ước tính đến năm 2050, cả thế giới sẽ có hơn 10 triệu người chết mỗi năm do “tử thần” này (nguy hiểm hơn cả bệnh ung thư là 8,2 triệu người), cao nhất là ở châu Á với con số lên đến hơn 4 triệu người.
 |
Một đoạn video timelapse từ nghiên cứu của Đại học Y Khoa Harvard công bố vào Tháng Chín năm 2016, cho thấy sự phát triển “quá nhanh quá nguy hiểm” (nhân lên gấp 1000 lần) của một loại khuẩn E.coli chống lại kháng sinh chỉ trong vòng 100 ngày. Điều này cho thấy siêu khuẩn kháng kháng sinh chính là “hung thần” đang ngày đêm “luyện binh” và có thể “càn quét” sức khỏe của con người bất cứ lúc nào, bởi vì những thói quen xấu của chúng ta mỗi ngày.
Thói quen “tiếp tay” cho tử thần
Để tránh trở thành nạn nhân tiếp theo của vi khuẩn kháng kháng sinh, bạn cần từ bỏ ngay những thói quen xấu này:
 |
Uống thuốc bất cứ khi nào bị cảm, ho: Có rất nhiều teen Việt xem thuốc chính là “thần dược” để “giải cứu” mình tức thì khỏi những khó chịu do ho, cảm, sổ mũi. Bác sĩ Nguyễn Trí Đoàn (Victoria Healthcare) từng chia sẻ, từ khi còn nhỏ, teen đã được tập thói quen cứ sốt một tí, ho vài tiếng là sẽ được bố mẹ cho uống kháng sinh, làm hệ miễn dịch không được rèn luyện và lần sau cảm ốm lại cần một lượng kháng sinh “nặng đô” hơn mới khỏi. Thực ra, những triệu chứng đó chỉ là dấu hiệu cơ thể đang “đấu tranh” để tiêu diệt các loại vi rút xấu và sẽ nhanh chóng bay biến trong vòng một tuần.
Uống thuốc không đủ liều: Teen thường không uống thuốc theo đúng toa của bác sĩ, dừng uống thuốc giữa chừng vì tự cảm thấy mình đã khỏi bệnh rồi nhưng điều này khiến các mầm bệnh còn lại chưa bị tiêu diệt hết. Bạn có thể mắc bệnh lần nữa và các vi khuẩn sẽ trở nên “cứng đầu” hơn với loại thuốc đã uống.
 |
Uống thuốc “dư toa”: Nhiều teen “quăng quả bơ” với những cuộc hẹn tái khám của bác sĩ mà tự mang toa thuốc/ vỏ thuốc cũ ra hiệu thuốc để mua loại y hệt để “nạp” thêm. Điều này làm bệnh của bạn không được chữa theo đúng phác đồ điều trị và lượng kháng sinh nạp vào không đúng và không cần thiết thì khả năng kháng thuốc của vi khuẩn càng được “củng cố”.
Để dành thuốc thừa cho lần sau uống: Việc này giống như cưa luôn một cái chân bị bong gân, bệnh của bạn không được điều trị đúng cách vì liều dùng, cách dùng các loại kháng sinh phải phù hợp với từng loại bệnh và teen không thể tự “chẩn đoán” được.
 |
Sử dụng thường xuyên các loại xà phòng diệt khuẩn: FDA (Cục kiểm định thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ) đã cấm 19 loại hóa chất có trong các sản phẩm xà phòng diệt khuẩn tại Mỹ vì chúng có khả năng tiêu diệt hệ khuẩn bảo vệ trên da. Bạn nhớ nhé, xà phòng thông thường đều đã có chức năng diệt khuẩn rồi còn xà phòng diệt khuẩn chỉ nên sử dụng ở các bệnh viện nơi cả “gia phả” đủ loại nhà vi khuẩn trú ngụ thôi.
“Lên dây cót” cho chế độ tự bảo vệ
Để giành thắng lợi trước sự tấn công của “tử thần”, teen cần có một “chiến lược” kĩ càng, bắt đầu từ việc loại bỏ tất tần tật những thói quen “lạc đường” ở trên. Theo chị Trang Phương Trinh (ĐH Y của Johns Hopkins, Mỹ) thì hầu hết người khỏe mạnh cảm ho thông thường đều không cần phải uống thuốc mà sẽ tự khỏi nhưng nếu có triệu chứng sốt (nhiệt độ cơ thể từ 38 độ trở lên chứ không phải dùng tay làm “nhiệt kế” đo độ ấm trên trán nhé) thì nên đi khám bác sĩ vì có khả năng là do vi khuẩn gây ra và cần phải uống thuốc.
 |
Quan trọng nhất, để tự bảo vệ mình trước sự nguy hiểm của các loại bệnh tật, không riêng gì vi khuẩn kháng kháng sinh teen cần trang bị cho mình vốn kiến thức về thông tin y tế và chủ động đối với sức khỏe của mình. Chị Phương Trinh cũng khuyên rằng teen nên mạnh dạn nhờ bác sĩ giải đáp mỗi lần được kê toa, thuốc có tác dụng gì và liều dùng như thế này có nhiều quá trong trường hợp bệnh nhẹ thế này không. Teen phải luôn giữ lại toa thuốc cũ của mình, nếu lần sau bệnh lại thì nói với bác sĩ về loại thuốc mình đã dùng và nhận xét nó có tốt hay không để bác sĩ có những điều chỉnh phù hợp cho toa thuốc mới.
 |
Để tránh những hậu quả đáng tiếc xảy ra, teen cần đề phòng với các loại vi khuẩn đang “bung lụa” ngay tại bệnh viện. Đây là một nơi “thiên thời địa lợi” cho những kẻ “thủ ác” này sinh sôi vì tập trung rất nhiều người với đủ loại bệnh. MRSA, vi khuẩn kháng thuốc phổ biến nhất ở Mỹ, cũng có “xuất thân” từ bệnh viện. Teen phải quan sát xem nhân viên y tế đã rửa tay chưa trước khi khám hay chích thuốc cho mình, nếu chưa, bạn có thể nhắc nhở họ. Đây là một thông điệp đang phổ biến ở nước ngoài, nhờ đó mà tình trạng nhiễm trùng ở bệnh viện đã giảm đi rất nhiều.
 |
Cô Trần Lan Hương (Chuyên viên tư vấn Dinh dưỡng và Sức khỏe) cũng khuyên rằng, teen nên hạn chế ăn các loại thịt, cá, sữa công nghiệp có nguy cơ nhiễm vi khuẩn kháng kháng sinh. Thường xuyên bổ sung lợi khuẩn probiotics qua các loại rau củ quả lên men tự nhiên như dưa muối chua, kim chi… và cho đường vào danh sách đen cần hạn chế vì đây là một loại thực phẩm dễ tạo ra các hại khuẩn cho cơ thể.
 |
Một chế độ ăn uống và thói quen tốt có thể chính là thứ vũ khí lợi hại nhất bảo vệ teen khỏi “tử thần”. Các nhà khoa học vẫn đang tìm cách để đẩy lùi “binh đoàn” có kích thước tí hon nhưng mang lại tác hại khổng lồ này. Nhiệm vụ của teen mình là sử dụng những cách đơn giản này để điều chỉnh lại lối sinh hoạt, sống khỏe để tăng thêm khả năng “đương đầu” với các loại vi khuẩn đáng ghét nhé!
NGỌC TRÂM
