Tác giả nổi tiếng Harold Kushner đã kể câu chuyện tuyệt vời về một chàng trai trẻ tuổi và thông minh, là sinh viên năm thứ hai của chương trình học dự bị Y khoa, trường Đại học Stanford. Để thưởng cho việc con trai mình đã đạt được những kết quả học tập rất tốt, bố mẹ cậu liền đặt vé máy bay cho cậu đi nghỉ hè một chuyến dài ngày ở châu Á.
 |
Ở đây, cậu đã đi nhiều nơi, và khi tới một vùng nông thôn nước Nhật, cậu xin ở lại vài ngày cùng những người nông dân, bởi không khí tại đây rất trong lành, cuộc sống lại bình yên, thoải mái. Cậu kể về việc học hành liên tục trong suốt những năm vừa qua cho mọi người nghe, và một người già trong làng nói với cậu:
- Thế này thì cháu đang đầu độc chính tâm hồn mình bằng kiểu sống lúc nào cũng chỉ nhắm tới thành công! Định nghĩa về hạnh phúc của cháu là thức trắng đêm để học cho một kỳ thi nào đó, để rồi cháu có thể được điểm cao hơn bạn bè của mình. Thế rồi sau này, định nghĩa về một cuộc hôn nhân tốt đẹp của cháu cũng không phải là tìm được người phụ nữ sẽ khiến cho bản thân cháu trở nên trọn vẹn hơn, tốt đẹp hơn, mà chỉ là giành được cô gái mà tất cả những người khác phải mong muốn, ghen tỵ. Đó không phải là cách chúng ta nên sống. Cháu nên nghĩ lại đi, và ở lại đây với chúng ta, nơi tất cả đều chia sẻ và thương yêu lẫn nhau.
Chàng trai này đã học suốt ba năm ở một trường trung học nổi tiếng, đầy cạnh tranh để có thể vào được trường Stanford, rồi lại học hai năm cho chương trình dự bị Y khoa ở trường đại học này, chuẩn bị cho việc trở thành một sinh viên ngành Y. Nhưng cậu rất bất ngờ trước lời nói của vị lão làng. Sau vài ngày nữa để suy nghĩ, cậu gọi điện từ Nhật về cho bố mẹ, và bảo bố mẹ rằng cậu sẽ không về nước nữa, sẽ nghỉ học ở Stanford để sống ở vùng nông thôn, trở thành một người nông dân.
 |
Sáu tháng sau, bố mẹ cậu nhận được lá thư này từ con trai mình:
"Bố mẹ yêu quý. Con biết bố mẹ không vui lòng lắm với quyết định của con vào mùa hè vừa rồi, nhưng con muốn nói với bố mẹ rằng, quyết định đó đã khiến con cảm thấy cực kỳ hạnh phúc – con chưa từng hạnh phúc như thế trong suốt quãng đời đi học của mình. Lần đầu tiên trong đời, con cảm thấy cuộc sống thật thoải mái và bình yên. Ở đây không có sự cạnh tranh, không vội vã, không cố vượt lên trước tất cả những người khác. Ở đây tất cả mọi người là bình đẳng, và mọi người đều sẵn sàng chia sẻ với nhau. Cách sống này rất hợp với tâm hồn con, đến mức chỉ trong 6 tháng, con đã được xếp thứ hai trong danh sách những người nông dân trồng cây giỏi nhất vùng, và con nghĩ sau 6 tháng nữa, con sẽ có thể lên được vị trí thứ nhất!".
Đây là một câu chuyện thú vị, mặc dù chàng trai này vẫn chưa hiểu rõ rằng, không phải lúc nào sự cạnh tranh và thành quả cũng là những yếu tố gây sức ép và mệt mỏi cho cậu ta. Mà điều quan trọng cũng không phải là luôn làm được nhiều hơn và nhanh hơn người khác. Mấu chốt ở đây không phải là bạn làm THẾ NÀO (cho dù là một người nông dân, cậu vẫn giữ nguyên tính cạnh tranh và muốn trở thành người đứng thứ nhất); mà là bạn làm GÌ. Cảm giác thành công liên quan nhiều hơn đến việc bạn làm ĐÚNG việc, làm được việc mà mình yêu thích, đam mê. Bỏ qua yếu tố này, thì chẳng còn điều gì khác có ý nghĩa nữa.
Có ai đó đã nói theo cách này: "Tôi dành cả đời mình, điên cuồng trèo lên chiếc thang của thành công. Khi lên đến đỉnh, tôi nhận ra rằng cái thang đó đang tựa vào nhầm tòa nhà". Cho dù anh ta lên tới đỉnh trước, thì cũng chẳng có gì khác biệt. Chẳng có gì hạnh phúc hoặc đáng kể khi là người đầu tiên đến nơi, nhưng mà đến nhầm đích, nhầm chỗ.
 |
Bạn có biết sự khác biệt giữa năng lực và hiệu quả? Một người có năng lực sẽ làm một việc theo cách tốt nhất có thể; một người hiệu quả sẽ làm điều tốt nhất có thể. Thường thì tính hiệu quả còn quan trọng hơn cả năng lực. Bởi việc trèo lên đúng cái thang thì thường quan trọng hơn là việc trèo lên cao nhất.
Thành công là những người đạt được đúng mục tiêu - đạt được điều mà mình yêu thích, mình đam mê, mình sẵn sàng tận tâm. Thành công là những người leo lên núi, dù họ có lên được đến đỉnh hay không, thì họ vẫn biết rằng mình đã chọn đúng đường. Những người này sẽ luôn tìm được thành công và cả hạnh phúc.
