Theo quan niệm của người Việt, lễ cúng ông Công ông Táo nhằm mục đích tiễn các vị Thần cai quản bếp núc trong nhà lên trời, bẩm báo với Ngọc Hoàng việc làm tốt và chưa tốt của con người trong năm qua.
Theo Lịch vạn niên, năm Giáp Thìn 2024, ngoài ngày 23 tháng Chạp được đánh giá đẹp nhất để tiến hành cúng Táo Quân thì còn ngày 21 và 20 tháng Chạp cũng được xem là cát lành.
Ngày 23 tháng Chạp (tức ngày 22/2 Dương lịch) có các khung giờ đẹp để tiến hành cúng ông Công ông Táo gồm giờ Mão (5-7h), giờ Ngọ (11-13h).
Ngày 21 tháng Chạp nên làm lễ vào giờ Mão (5-7h), giờ Tị (9-11h) hoặc giờ Thân (15-17h).
Ngày 20 tháng Chạp có các khung giờ đẹp là giờ Mão (5-7h), giờ Ngọ (11-13h), giờ Thân (15-17h) và giờ Dậu (17-19h).
 |
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo
Lễ vật cúng Táo quân truyền thống có mũ ông Công gồm hai mũ Táo ông và một mũ Táo bà. Mũ dành cho Táo ông thì có hai cánh chuồn, mũ Táo bà thì không có cánh chuồn. Màu sắc của mũ, áo hay hia ông Công ông Táo thay đổi hàng năm theo ngũ hành. Những đồ mã này sẽ được đốt đi sau lễ cúng ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp.
Với các gia đình cúng chay thuần khiết, mâm cỗ cúng có thể gồm các món canh thập cẩm rau củ hoặc canh măng chay, nem rau củ, đậu phụ sốt nấm, giò chay, chả chay, chạo nấm, xôi, chè, nộm, xào thập cẩm rau củ.
Đơn giản hơn nữa có thể chuẩn bị mâm cỗ cúng chay theo trường phái trí tuệ. Theo đó, mâm cỗ cúng ông Công, ông Táo chỉ gồm một mâm ngũ quả, 3 bát chè, một đĩa xôi, hoa tươi, nước, nến đỏ và 3 cá chép sống. Những người theo trường phái này không dâng cúng và đốt mũ, tiền vàng và cá chép giấy. Khi thắp hương xong, gia chủ sẽ mang cá thả ra sông.
Ngoài ra, mâm cỗ mặn cúng ông Công ông Táo bao gồm một đĩa gạo, một đĩa muối, gà luộc hoặc một khổ thịt lợn luộc, một bát canh, một đĩa xào, một đĩa giò, một con cá chép rán (hoặc cá chép sống), một đĩa xôi gấc, một đĩa hoa quả, một ấm trà sen, 3 chén rượu, quả cau, lá trầu, một lọ hoa, một tập giấy tiền, vàng mã.
Lưu ý khi cúng ông Công ông Táo
Theo chuyên gia phong thủy, tuyệt đối không làm lễ cúng ông Công ông Táo sau ngày 23 tháng Chạp và không cúng muộn hơn 23h đêm ngày 23 tháng Chạp. Đây được xem là phạm húy, các Táo tới muộn, không kịp báo cáo với Ngọc Hoàng, cơ sự lỡ dở.
Vị trí đặt mâm cỗ cúng ông Công ông Táo cũng được lưu ý nên đặt ngay trong bếp nếu có bàn thờ riêng. Trường hợp không có bàn thờ ông Táo riêng, có thể đặt chung với ban thờ gia tiên, không nên để ở bếp hay ngoài ban công.
Khi thực hiện lễ cúng, gia chủ cần phải ăn mặc kín đáo, gọn gàng. Thao tác cúng bái cần nhẹ nhàng, cẩn thận, tránh làm đổ vỡ đồ đạc thờ cúng. Giữ tâm thái hoan hỉ, bình an để mang tới nguồn năng lực tích cực.
Văn khấn ông Công ông Táo
Bài cúng ông Công ông Táo theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam - NXB Văn hóa Thông tin
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Tín chủ (chúng) con là: …
Ngụ tại: …
Hôm nay, ngày .... tháng Chạp năm Giáp Thìn, tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.
Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm.
Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành.
Chúng con lễ bạc tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Văn khấn ông Công ông Táo được lưu truyền trong dân gian
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
Kính lạy Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân!
Tín chủ con là :.............
Ngụ tại :.......................
Nhằm ngày .... tháng Chạp, năm Giáp Thìn, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, xiêm hài áo mũ, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm Hương dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời :
Ngài Đông trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Phỏng theo lệ cũ, Ngài là vị chủ, Ngũ Tự Gia Thần, soi xét lòng trần, Táo Quân chứng giám.
Trong năm sai phạm, các tội lỗi lầm, cúi xin Tôn Thần, gia ân châm chước. Ban lộc, ban phước, phù hộ toàn gia, trai gái trẻ già, an ninh khang thái.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
Nam mô a di đà Phật! (3 lần).
*Mọi thông tin trong bài chỉ có tính chất tham khảo!
