Cả trăm triệu đồng cho một bộ hồ sơ
Theo thống kê của Bộ GD-ĐT, năm 2016 có tới 130.000 công dân Việt Nam du học tại nước ngoài, kéo theo sự phát triển “thần tốc” về số lượng các trung tâm tư vấn du học. Các trung tâm này cung cấp dịch vụ tư vấn với hình thức khác nhau, từ việc chỉ lo về hồ sơ giấy tờ đến lên kế hoạch từng bước phù hợp với từng cá nhân hay tư vấn kèm những khóa học tại trung tâm...
Giá cả của những dịch vụ này thường rất “nặng xu”, từ 3.500 đôla (gần 80 triệu đồng) cho những khóa học đơn thuần là dạy bạn những điều về cách thức apply, cách làm đẹp hồ sơ, ra lịch trình chuẩn bị nhưng chung quy vẫn là bạn tự thực hiện. Cho đến cỡ 8.000 đôla (hơn 180 triệu đồng) sẽ bao gồm những cam kết “hời” và có khi gồm cả giá... viết giùm bài luận. Thậm chí có cả mức 35.000 đôla (gần 800 triệu đồng) ở những trung tâm cao cấp, cam kết trường cao, học bổng, làm cho bạn bộ bài luận và hồ sơ hoạt động lung linh, lo lắng tất tần tật cho việc xây dựng câu chuyện, hình ảnh của bạn với ban tuyển sinh. Tùy vào mức tiền mà công việc bạn phải làm hay những cam kết của trung tâm cũng sẽ thay đổi theo.
Những bộ hồ sơ hoàn hảo giúp teen lấy được học bổng cũng có những cái giá rất “khét”. Bạn N.K (18 tuổi) kể: “Vì bên Mỹ rất đề cao sự trung thực và tự giác nên không có nhiều biện pháp kiểm định, chính vì vậy tình trạng làm hồ sơ “khống” rất phổ biến ở nước mình. Mình được chào mua bộ hồ sơ kiểu mẫu với giá ở mức 10.000 đôla (hơn 200 triệu đồng) đến 80.000 đôla (gần... 2 tỉ đồng) nữa cơ”.
Nhiều trung tâm thì không minh bạch từ đầu về quy trình làm hồ sơ mà từng bước bày ra các chiêu để “moi” dần từng khoản tiền khỏi túi ứng viên.
Thanh Ngân (17 tuổi, TP.HCM) kể: “Mình từng thử đến một trung tâm vô tình thấy trên facebook. Họ nói nếu muốn được học bổng thì từ bây giờ phải ôn thi tại đó để lấy bằng IELTS, SAT... với giá 30 triệu đồng cho mỗi khóa luyện. Tới tận sau này mình mới biết không phải trường nào cũng nhất thiết đòi hỏi những loại chứng chỉ này.
Bên trung tâm không đề ra cụ thể các trường cần gì, mà chỉ đưa ra các khoá học giá cao rồi gây áp lực để mình đăng ký sớm. Họ chia gói dịch vụ hồ sơ du học ra năm cấp độ, cấp độ cao nhất là được gửi cho 15 trường, giá 250 triệu đồng, thấp hơn nữa là 9 trường giá 200 triệu đồng... - thực chất tương ứng với chi phí liên lạc và gửi hồ sơ chứ không có gì đặc biệt.”
Khi ai cũng là học sinh “nhà người ta”
Với một khoản phí dịch vụ lớn, nhiều trung tâm lo luôn việc viết bài luận, xây dựng hoạt động ngoại khóa hay thậm chí là các chứng chỉ khống cho bạn. Nhưng việc quá dựa dẫm vào các trung tâm du học sẽ mang đến cho teen những bất lợi không ngờ đến.
Bạn Anh Thư (17 tuổi, Bình Thạnh) cho rằng: “Quá trình apply nên là lúc cho các trường đại học thấy được khả năng và cá tính của mình. Nếu để người khác can dự vào việc thể hiện cái “chất” ấy thì rủi ro rất cao là bạn sẽ hoàn toàn không phù hợp với môi trường đại học đó và sẽ bị lạc lõng khi vào học. Bạn là người học chứ không phải trung tâm học đâu!”.
Cô Phương My (giáo viên tiếng Anh) chia sẻ: “Đừng nên nghĩ rằng việc kiểm chứng những điều trong hồ sơ của các bạn là quá khó. Gần đây ở Hà Nội có vụ ba nam sinh đều khai trong hồ sơ là lớp trưởng của trường A. và trường bên đấy liên lạc với hiệu trưởng bên đây để kiểm chứng. Kết quả là bị “văng” ngay lập tức vì nói dối. Việc các trung tâm nói khống lên trong hồ sơ cũng không phải ít, mà vậy thì những gì bạn học được trong quá trình apply chỉ là những chiêu luồn lách, như thế liệu có đáng?”.
Theo bostonglobe.com năm 2014 đã có hơn 8.000 học sinh Trung Quốc bị trục xuất khỏi các trường đại học Mỹ do phát hiện sự gian lận trong cả bằng cấp và hồ sơ. Hơn nữa, nếu bộ hồ sơ lung linh nhưng không đúng thực lực giúp bạn có được một giá trị học bổng hỗ trợ, thì chỉ cần sau một năm mà bạn không thể theo nổi, học bổng sẽ lập tức bị cắt khiến du học sinh rất “khó sống”.
Có thể bộ hồ sơ đã được chấp thuận và học bổng đã được trao, nhưng việc đặt chân vào giảng đường đại học mới chỉ là khởi đầu, trước sau gì cái kim trong bọc cũng đến lúc lộ ra.
Và quan trọng hơn là, nếu để được nhận học bạn đã phải biến mình thành một người khác thì làm sao bạn có thể “sống sót” qua được 4-5 năm học đầy khó khăn phía trước.
Để không dính “thính độc” từ các “cố vấn viên” nguy hiểm
Chọn nơi tạo điều kiện cho bạn thể hiện bản thân
Uyên Linh chia sẻ: “Theo mình, cách tốt nhất để chọn một công ty tư vấn thật sự có tâm là xem cách họ đối xử với mình và với thành quả của mình. Đó phải là một nơi sẵn sàng góp ý để giúp bài luận của bạn phát triển hơn chứ không gò ép nó trong một khuôn khổ nhất định, không bắt buộc nó phải trở nên xuất sắc nhất và hoàn mĩ nhất. Đó còn là một nơi khiến bạn cảm thấy thoải mái, tự tin là chính mình chứ không ép mình phải trở thành người dẫn đầu”.
Biết mình cần hỗ trợ gì trước khi tìm kiếm giúp đỡ
Thanh Ngân kể: “Thật sự một khi đã bước chân vào các trung tâm tư vấn, các bạn đều sẽ rất khó để giữ vững lòng mình trước những lời mời gọi đường mật như: “Em chỉ cần đóng khoản phí này, học như thế này thì chắc chắn em sẽ thành công” hay “Cơ hội để tham gia khoá học này thật sự không có nhiều đâu nên em đăng kí càng nhanh càng tốt nhé!”. Chính vì vậy, cần phải tìm hiểu trước về những thông tin mà bạn dự định sẽ hỏi để không bị thuyết phục hoàn toàn chỉ sau một lần nói chuyện”.
Cần thời gian cho bản thân
Cô Phương My chia sẻ: “Thay vì tư duy là chỉ có trường top mới cho bạn cơ hội thể hiện bản thân, thì bạn hãy dành thời gian suy nghĩ về ngành nghề mình muốn theo đuổi, đặt câu hỏi “sản phẩm mình muốn làm ra là gì, khách hàng nào mình muốn phục vụ, giá trị mình muốn cống hiến, thế mạnh của mình là gì?...”. Các nhà tuyển dụng cũng chỉ sẽ trả lương cho giá trị bạn tạo ra chứ không phải tấm bằng của bạn.”
Xin tư vấn từ các “tiền bối”
Có thể nói, cách tốt nhất mà chúng ta nên áp dụng ngay từ đầu là dò hỏi, xin ý kiến của những anh chị đã từng có kinh nghiệm với trung tâm tư vấn du học. Bên cạnh đó, thay vì chỉ đi đến một trung tâm tư vấn nhất định, bạn nên tìm hiểu thêm thông tin từ một vài trung tâm khác bằng những buổi tư vấn miễn phí mà họ mở hàng tháng.
Chúc bạn tìm được cố vấn viên mùa bay thật sự có tâm nha!
PHƯƠNG NHI - PAMHA
Ảnh trong bài chỉ mang tính minh họa, tổng hợp từ Internet