Hội thảo quốc gia Thực trạng và giải pháp bảo tồn, phát huy giá trị nghệ thuật truyền thống Việt Nam trong bối cảnh phát triển kinh tế thị trường, hội nhập quốc tế do Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam được tổ chức sáng ngày 6/3 tại Hà Nội.
Phát biểu ý kiến tại hội thảo, NSND Xuân Bắc - Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn - bày tỏ lo ngại khi nghệ thuật truyền thống mất dần không gian trình diễn. Vì vậy, điều quan trọng nhất hiện nay là nghiên cứu nghệ thuật truyền thống cần được phát huy thế nào trong thời đại mới.
 |
NSND Xuân Bắc lo ngại về việc nghệ thuật truyền thống mất dần không gian trình diễn. |
Nhìn từ trường hợp của tuồng, chèo, hát xoan, múa rối nước… và nhiều loại hình diễn xướng dân gian khác, có thể thấy nghệ thuật dân gian ít tính trình diễn hơn khi so sánh với loại hình nghệ thuật khác.
“Các loại hình nghệ thuật truyền thống hiện mang nhiều tính nguyên bản hơn tính trình diễn, phải là người hiểu văn hóa mới thấy hay. Khi chúng ta thưởng thức các chương trình phục vụ du lịch ở nước ngoài, không cần hiểu quá nhiều bởi tính trình diễn của họ rất cao", NSND Xuân Bắc nêu.
Nam nghệ sĩ cho rằng nếu đem nghệ thuật truyền thống biểu diễn như hát Xoan cho khách quốc tế mà không giới thiệu trước, du khách sẽ xem được bao lâu?
Một số loại hình nghệ thuật dân gian đôi khi ít tính trình diễn hơn khi so sánh với loại hình nghệ thuật khác.
“Không phải hát Xoan không hay mà tính trình diễn - điều thu hút khán giả không cao, đặc biệt khi so sánh với các loại hình nghệ thuật khác”, NSND Xuân Bắc nói.
Anh nhấn mạnh cần nhìn thẳng vào sự thật trên và tìm cách nâng cao tính trình diễn của loại hình nghệ thuật truyền thống. “Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển văn hóa đang được chúng tôi nghiên cứu để cụ thể hóa bằng những hành động, giải pháp cụ thể. Chúng ta cần trả lời những câu hỏi như: Phải phát huy ra sao?, Đầu tư bao nhiêu tiền? Hiệu quả thế nào?... Trong thời gian tới, trong các đề án, chương trình Cục Nghệ thuật biểu diễn trình lên Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch để trình Chính phủ chắc chắn có những chương trình về bảo tồn, phát huy giá trị nghệ thuật truyền thống", NSND Xuân Bắc cho biết.
NSND Tự Long - Giám đốc Nhà hát Chèo Quân đội - cho rằng những màn trình diễn mang đậm chất văn hóa, nghệ thuật truyền thống trong chương trình Anh trai vượt ngàn chông gai được đón nhận, yêu thích là bởi sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa chất liệu dân gian và hiện đại.
 |
NSND Tự Long - Giám đốc Nhà hát Chèo Quân đội - cho rằng cần giáo dục nghệ thuật truyền thống cho trẻ từ bậc Tiểu học. Ảnh: Phương Anh. |
"Chúng tôi đưa hơi thở cuộc sống vào những bài hát dân gian, truyền thống khiến chúng một lần nữa hội nhập, hòa nhập trở lại với đời sống hiện đại. Chúng ta cần đẩy mạnh cách tiếp cận với công chúng trẻ và cần đưa hoạt động giáo dục nghệ thuật truyền thống cho trẻ từ tiểu học.", NSND Tự Long nêu.
Tại hội thảo chuyên gia, nhà khoa học nêu ra nhiều giải pháp nhằm thúc đẩy sự phát triển của nghệ thuật truyền thống. Trong đó, có thể kể đến là sự sáng tạo, kết hợp giữa nghệ thuật truyền thống, hiện đại, hoặc đưa những loại hình này lên không gian mạng để tiếp cận ngày càng nhiều khán giả...
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý việc đưa các sản phẩm nghệ thuật lên mạng xã hội cần cẩn trọng về vấn đề bản quyền, thương mại hóa quá đà hoặc khán giả không còn cơ hội trực tiếp thưởng thức những loại hình nghệ thuật này...
