Ba nhà khoa học: Arthur Ashkin đến từ Mỹ, Gérard Mourou đến từ Pháp, Donna Strickland đến từ Canada đã cùng thắng giải Nobel Vật lý 2018 vì những thành tựu của họ trong việc tìm ra những giải pháp đột phá cho công nghệ laser để biến những chùm ánh sáng laser trở thành một công cụ chính xác, từ đó giúp công nghệ laser trở nên hữu ích hơn trong cuộc sống, đặc biệt là trong các ca phẫu thuật.
![]() |
Arthur Ashkin là người đã phát minh ra "nhíp quang học", một công nghệ cho phép các nhà khoa học "gắp" các nguyên tử, vi rút, vi khuẩn bằng các chùm tia laser. Trong khi đó, Gérard Mourou và Donna Strickland là những nhà khoa học đã tạo ra các xung laser ngắn nhất và mạnh nhất từ trước tới nay.
Và điều đặc biệt nhất của Nobel năm nay, đó là sau 55 năm mới lại có một nhà khoa học nữ được vinh danh ở giải Nobel Vật lý: Tiến sĩ Donna Strickland, hiện là Giáo sư của trường Đại học Waterloo, Ontario, Canada.
![]() |
Bà là nữ khoa học gia đầu tiên của Canada đạt được giải Nobel Vật lý. Strickland cũng là nhà khoa học nữ thứ ba trong lịch sử đạt được giải thưởng này, sau Marie Curie vào năm 1903 và Maria Goeppert-Mayer vào năm 1963. Thú vị là trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại với Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển (nơi chịu trách nhiệm trao các giải Nobel Vật lý, Nobel Hóa học và Nobel Kinh tế), Strickland không hề biết rằng chỉ có hai người phụ nữ đã giành được giải thưởng Nobel Vật lý trước mình.
Giải thưởng được trao cho Donna Strickland còn có một ý nghĩa rất lớn. Nó không chỉ khuyến khích, động viên các nữ khoa học gia trên con đường nghiên cứu vật lý mà còn tác động đến cả cách thức tuyển chọn ứng viên của giải Nobel. Ông Goran Hansson, người đứng đầu Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã nói rằng: "Tỉ lệ phụ nữ đã giành giải Nobel Vật lý là rất nhỏ. Đó là lý do tại sao chúng tôi đang thực hiện các biện pháp để khuyến khích thêm đề cử bởi vì chúng tôi không muốn bỏ lỡ bất cứ ai".
Ngoài ra, một điều thú vị nữa là nhà khoa học Arthur Ashkin năm nay đã 96 tuổi. Trong số những người đã đạt được giải Nobel từ trước đến nay, Ashkin chính là người lớn tuổi nhất.