 |
| Thủ tướng Hungary Viktor Orban sau khi hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo EU tại Brussels, Bỉ, ngày 14/12. (Ảnh: Reuters) |
Ông Orban đã nhiều lần quay lưng với Brussels vì chiến dịch tranh cử trong nước. Ông có thể sử dụng hình ảnh chiến binh đơn độc của mình giữa EU để thu hút cử tri.
Tuy nhiên, sự đơn độc của ông trong khối 27 thành viên chưa bao giờ kịch tính như khoảnh khắc các lãnh đạo khác của EU đề nghị ông rời khỏi phòng họp ngày 15/12, trong khi họ đưa ra quyết định về đàm phán việc Ukraine gia nhập khối.
Diễn biến này cho thấy giới hạn của ông Orban trong việc bẻ cong các quyết định của EU theo cách của ông.
Tuy nhiên, nhà lãnh đạo theo chủ nghĩa dân tộc vẫn có thể ngăn cản các quyết định của EU trong tương lai về con đường gia nhập của Ukraine, các vấn đề ngân sách và vòng đàm phán mới về viện trợ dài hạn cho Ukraine trong năm tới.
Phát biểu trên đài phát thanh nhà nước, ông Orban cho biết ông sẽ sử dụng quyền phủ quyết của mình nếu cần. Ông cũng nói rằng việc Ukraine gia nhập EU sẽ là một "quá trình rất dài" và sẽ có khoảng 75 dịp Budapest có thể ngăn chặn quá trình này nếu muốn.
“Tôi đã nói rõ rằng người Hungary sẽ không trả tiền cho những hậu quả tài chính của quyết định này… Nếu cần, Hungary sẽ kéo phanh tay”, ông Orban nói.
Ông cho rằng Ukraine không đáp ứng các điều kiện tiên quyết cho việc đàm phán để trở thành thành viên và thật phi lý khi để EU tiếp tục điều này.
Từ khi nhậm chức năm 2010, ông Orban bất đồng với Brussels trong nhiều năm về vấn đề pháp quyền, khi chính phủ của ông thắt chặt kiểm soát tòa án và truyền thông, các tổ chức phi lợi nhuận và học giả. Đáp lại, EU đóng băng các quỹ hỗ trợ Hungary.
Ngày 15/12, ông Orban nói rằng ông sẽ sử dụng tất cả các quỹ EU mà đóng băng trong năm tới mà Hungary có quyền nhận. Đầu tuần này, Ủy ban châu Âu cho phép Budapest tiếp cận 10,2 tỷ euro sau khi nhận thấy nước này đã đáp ứng các điều kiện về tính độc lập của cơ quan tư pháp.
Đây chỉ là 1/3 số tiền bị đóng băng, vì tổng số tiền tài trợ bị đóng băng do Hungary vi phạm nguyên tắc pháp quyền vẫn còn khoảng 21 tỷ euro.
“Đây là cơ hội tuyệt vời để Hungary nói rõ rằng chúng ta phải có được những gì đáng được hưởng. Không phải một nửa hay một phần tư trong số đó,” ông Orban nói đến các cuộc đàm phán của EU trong năm 2024.
Ông Orban sẽ tiếp tục xung đột với các nhà lãnh đạo EU khác trong những tháng tới. Đó chính là điều ông cần cho chiến dịch tranh cử trong nước, diễn ra trước cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu vào tháng 6 tới và khi ông chuẩn bị đảm nhận chức chủ tịch luân phiên của EU lần thứ hai.
Mujtaba Rahman, một nhà phân tích của nhóm Eurasia, đánh giá: "Xu hướng chung trong quan hệ EU-Hungary là ông Orban ngày càng trở nên táo bạo hơn, không khoan nhượng và khó quản lý hơn". Rahman cho rằng điều này sẽ gây ra nhiều rủi ro cho con đường của Ukraine để gia nhập EU.
Ông Orban đang ở thế đơn độc tại Brussels, sau khi chính trị gia kỳ cựu Donald Tusk đắc cử ở Ba Lan.
Thủ tướng Slovakia Robert Fico, một đồng minh lâu năm của ông Orban, đã tham gia tích cực vào các cuộc đàm phán gia nhập EU của Ukraine và trao thêm tiền cho Kiev.
Sự phản đối của ông Orban ở Brussels khiến Nga hài lòng. Hungary và Nga duy trì liên lạc thường xuyên ngay cả trong bối cảnh cuộc xung đột ở Ukraine, khiến các nhà lãnh đạo EU và Mỹ phẫn nộ.
"Hungary có lợi ích riêng của mình. Và Hungary, không giống như nhiều nước EU khác, kiên quyết bảo vệ lợi ích của mình, điều này khiến chúng tôi ấn tượng", người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên ngày 15/12, khi được hỏi về quyết định của EU khi bắt đầu cuộc đàm phán với Ukraine và Moldova về tư cách thành viên.
Từ tháng 11, trên đường phố Budapest tràn ngập các tấm áp phích và biển quảng cáo chỉ trích Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula Von der Leyen. Đó là một phần trong chiến dịch của chính phủ Hungary trước cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu.
