Nếu cho bạn một chiếc bút với yêu cầu vẽ liền mạch một hình tròn chỉ bằng tay, với điều kiện đó phải là hình tròn hoàn hảo, bạn có thực hiện được không? Dám chắc là dù bạn có thử 10 lần thì kết quả cũng chỉ cho ra một hình méo mó không được "ghi mặt đặt tên" trong hệ thống hình học thôi.
Thú vị ở chỗ, bạn không vẽ được thì chưa chắc người khác đã vẽ được. Do đó, việc rất khó để vẽ được một hình tròn "ra tấm ra món" chỉ bằng tay không đã trở thành... huyền thoại. Tới mức chúng ta cho rằng đó là điều hiển nhiên, không cần bàn cãi gì nữa.
 |
Thế nhưng đặt câu hỏi ngược lại vấn đề, chúng ta sẽ thấy kì lạ: Tại sao sự khó khăn chỉ xảy ra với hình tròn mà không phải với những hình khác như hình vuông, chữ nhật, tam giác...?
Để giải đáp câu hỏi này, có lẽ ta phải đổ lỗi cho... não bộ của con người. Việc nhận diện hình tròn, nhờ vào thị giác và não bộ, là điều vô cùng đơn giản. Qua thời gian, chúng ta có thể phân biệt các hình thông qua vài cái liếc nhìn. Tuy nhiên, nhìn là một đằng, vẽ được hay không lại là vấn đề phức tạp ra phết.
 |
Các phần não bộ chịu trách nhiệm cho hành động vẽ đường tròn lại nằm tách biệt. Việc kết hợp với nhau để tạo ra đường tròn hoàn hảo trở nên khó khăn hơn do phải kiểm soát cả hoạt động của cơ. Trong khi đó, hình tròn lại là hình khó kiểm soát, mà não bộ của ta lại ưa sự đơn giản. Việc điều khiển vai và khuỷa tay cùng phối hợp chỉ để vẽ một hình tròn đã buộc não phải xử lí nhiều thông số. Đồng thời, não phải tập trung để nhận thức xem "hình đã tròn chưa?", và thế là nó trở nên... bối rối.
Nói cách khác, tâm trí chúng ta thì khao khát sự đối xứng hoàn hảo, trong khi hành động thì hét lên "chịu thôi". Vừa cố gắng nhận thức, vừa xử lý chuyển động cơ thể. Sự phối hợp kém nhịp nhàng này đã cho ra đời hàng loạt hình tròn méo mó như ta vẫn thường vẽ.
Việc vẽ hình tròn tuy khó nhưng vẫn có những người tay không họa nên hình tròn siêu lý tưởng. Nhiều nghiên cứu cho thấy những nghệ sĩ sẽ có xu hướng vẽ hình tròn tốt hơn người thường. Có thể là do khả năng nhận thức sửa lỗi và kết hợp phác họa của họ tốt hơn bình thường.
Mặc dù vậy, không gì là không thể. Nếu muốn, chúng ta vẫn có thể tự tạo ra hình tròn hoàn hảo bằng tay không thông qua luyện tập. Đó là lý do những cuộc thi thế giới về vẽ vòng tròn được tổ chức, chính là dành cho những cá nhân chăm chỉ, kỹ thuật tốt, tỉ mỉ và kiên trì.
