Văn học cho thiếu nhi:
Vẫn chờ hàng Việt Nam chất lượng cao
Không thể phủ nhận Tô Hoài, Nguyễn Huy Tưởng, Phạm Hổ… để lại nhiều tác phẩm mà nhiều thế hệ độc giả yêu thích. Nhưng cuộc sống hiện đại kéo theo thay đổi lớn trong nhu cầu thẩm mỹ, thưởng thức của thế hệ độc giả trẻ. Trong khi chờ đợi tác phẩm nội đánh trúng tâm lý trẻ thơ, các em tiếp cận ngày càng nhiều và chủ đạo với các tác phẩm dịch. Nhưng không phải bao giờ văn học nước ngoài cũng phù hợp, đáp ứng tâm lí, văn hóa Việt.
| Phim ảnh: Bỏ ngỏ Ở mảng sách truyện, ít ra trẻ còn có lựa chọn, chứ gần như không có cơ hội xem phim hoạt hình “made in Việt Nam”. Truyền hình với nhiều kênh hoạt hình Bi Bi, Disney… hằng ngày chiếu không dưới 10 phim hoạt hình, gần như không có phim Việt lọt vào. Mỗi năm số phim Việt sản xuất chỉ đếm trên đầu ngón tay, lại xuất hiện chủ yếu trong liên hoan phim, hoặc giải thưởng của Hội Điện ảnh. Còn nhớ, Người con của rồng phiên bản 3D ra mắt dịp Nghìn năm Thăng Long được đầu tư 6 tỷ đồng, nhưng không thấy ra rạp. Trong khi đó, Hollywood không ngừng tung các sản phẩm hoạt hình chất lượng cao, vui vẻ lại không kém sâu sắc. Câu chuyện, bài học đưa vào khéo léo, không khô cứng, giáo điều như nhiều phim Việt. Hỏi bất cứ em nhỏ nào cũng kể vanh vách những Vua sư tử, Đi tìm Nemo, Shrek, Câu chuyện đồ chơi, Kỷ băng hà… Đấy là chưa kể nhân vật hoạt hình quá quen thuộc như: chuột Mickey, vịt Donal, Tom và Jerry, búp bê Barbie. |
Nguyễn Nhật Ánh làm nên hiện tượng xuất bản khi ra mắt Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ-giải Vàng Giải thưởng Sách Việt Nam 2009, Giải thưởng Văn học ASEAN 2010. Chưa kể Kính vạn hoa, Chuyện xứ Langbiang, Tôi là BêTô, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh. Một số cuộc thi hằng năm, nối dài danh sách người viết cho trẻ. Nhưng số lượng ít ỏi chưa đủ giúp văn học thiếu nhi nước nhà giành lại thị trường.
Ông Phạm Quang Vinh, Giám đốc NXB Kim Đồng đánh giá: “Dòng chảy văn học thiếu nhi chưa lúc nào đứt đoạn. Nhưng đội ngũ sáng tác còn mỏng, không nhiều tác phẩm có giá trị, sức hút. Về lâu dài, văn học thiếu nhi nói chung, tác giả viết cho thiếu nhi nói riêng cần được sự đầu tư chiều sâu”. Người đứng đầu NXB hàng đầu phục vụ thiếu nhi nói thêm, do nhu cầu đa dạng của trẻ hiện nay, sách không chỉ là công cụ khám phá tri thức, mà còn là phương tiện giải trí. Muốn bắt kịp nhịp chuyển dịch của độc giả nhí, người làm sách phải không ngừng tiếp cận tâm lí, thị hiếu và xu hướng đọc của trẻ, cũng như mong mỏi của phụ huynh.
Alpha Books ủng hộ chiến lược ưu tiên phát triển nguồn bản thảo trong nước, cố gắng cân bằng với số sách dịch hằng năm. “Mỗi nước đều có nền văn hóa, phương pháp giáo dục riêng. Người Việt viết cho người Việt chắc chắn sẽ gần gũi và dễ cảm hơn”, bà Nguyễn Thị Hoàng Yến, Phó Giám đốc Cty Cổ phần sách Alpha Books, nói.
Lâu nay, nhiều nhà văn vẫn coi viết cho thiếu nhi là thách thức lớn. Không phải ai cũng nắm được giọng điệu phù hợp với trẻ thơ. Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh từng nói: “Yếu tố quyết định thành công của một nhà văn viết cho trẻ em nằm ở chỗ, tác giả có chạm được vào tâm hồn của các em hay không”.
| Hè này trẻ đọc gì? NBX Kim Đồng ra mắt sách tranh Những nhân vật tên còn trẻ mãi, Những con vật bầu bạn trẻ thơ, Tý Quậy (7 tập), Chú chim cánh cụt Pororo, Robot trái cây, Tuần lễ vui vẻ, Những câu chuyện cực vui cho ngày nghỉ. Sách văn học: Nhật kí Sẻ Đồng, Thiên Mã, Bản nhạc con đà điểu. Tập thơ của thiếu nhi: Những ngôi sao lấp lánh của Ngô Gia Thiên An, Giấc mơ của Đặng Chân Nhân và đặc biệt là Nijura của tác giả trẻ người Đức gốc Việt, vừa được giới thiệu trong Những ngày văn học châu Âu vừa rồi. Tạp chí Thế giới tuổi thơ Công chúa dành cho bé gái và Tạp chí Thế giới Tuổi thơ Ô tô dành cho bé trai trong dịp hè hứa hẹn hấp dẫn độc giả thiếu nhi. Những cuộc phiêu lưu của Tí hon ngọ nguậy, Chàng hoàng tử và nàng tiên cá là đầu sách nổi bật dịp này của NXB Trẻ. Cty sách Nhã Nam thiên về sách dịch: Chú bé mang pyjama sọc, cùng bộ sách ăn khách 4 tập: Manolito mắt kính, Siêu nhân Manolito, Những bí mật của Manolito và Manolito nghỉ hè. |
