Cụm di tích Từ Lương Xâm - Bản doanh của Đức Vương Ngô Quyền năm 938, tại làng Lương Xâm, phường Nam Hải (Hải An, Hải Phòng) vừa được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt.

Theo sử liệu lưu giữ tại Bảo tàng Hải Phòng, trong số 50 di tích tôn thờ Đức Vương Ngô Quyền trên địa bàn, khu vực Từ Lương Xâm được suy tôn là "Từ Cả", nơi đứng đầu về thờ Đức Vương Ngô Quyền. Từ Lương Xâm là công trình quy mô, bề thế nhất, với kiến trúc nội công ngoại quốc, được xây dựng tại nơi xây dựng đại bản doanh, đắp thành Vành Kiệu, dựng trận địa cọc, góp phần vào chiến thắng trên sông Bạch Đằng năm 938.

Trong Từ Lương Xâm còn lưu giữ nhiều di vật, cổ vật như 25 đạo sắc phong, 8 bia đá, thần tượng, long ngai, bài vị, cùng các cấu kiện kiến trúc, mảng chạm khắc mang phong cách nghệ thuật thời Lê Trung Hưng (thế kỷ XVII-XVIII) và thời Nguyễn (thế kỷ XIX-XX). Trong ảnh là tượng Đức Vương Ngô Quyền ngồi trên long ngai với nhiều họa tiết chạm rồng, phượng, hoa văn.

Trong Từ Lương Xâm lưu giữ 3 cọc Bạch Đằng gồm kích thước khác nhau, đầu vót nhọn, được đặt trên bục gỗ tòa giải vũ.

Thuyền gỗ thờ được sơn son thếp vàng, trang trí hoa lá dạng hoa văn kỳ hà. Phần thân dạng thuyền rồng, có vảy. Ba chiếc cọc và thuyền gỗ được đặt tại 2 tòa giải vũ đăng đối. Đây là hai hiện vật biểu tượng cho chiến thắng trên sông Bạch Đằng năm 938.

8 tấm bia đá xanh được chạm khắc nhiều ký tự, hoa văn lưu giữ nhiều thông tin giá trị từ các triều đại thế kỷ XVIII-XIX. Trong Từ Lương Xâm cũng lưu giữ 25 sắc phong của các triều đại kéo dài hàng trăm năm.

Ngày 16-18 tháng Giêng hàng năm, người dân địa phương tổ chức Lễ hội truyền thống Từ Lương Xâm.

Giữa tháng 1/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký quyết định xếp hạng Cụm di tích Từ Lương Xâm - Căn cứ bản doanh của Ngô Quyền năm 938 là Di tích quốc gia đặc biệt.

Hàng vạn người dân Hải Phòng theo dõi buổi tổng duyệt Lễ đón nhận Bằng xếp hàng di tích quốc gia đặc biệt Cụm di tích Từ Lương Xâm, dự kiến được tổ chức ngày 12/2 (15 tháng Giêng).