“Phép thần thông” của yến mạch
Yến mạch (oat) là một loại ngũ cốc được trồng nhiều ở các đất nước có khí hậu ôn đới, được ca ngợi là có giá trị dinh dưỡng nhất trong “họ hàng” nhà ngũ cốc. Ở Việt Nam, yến mạch hầu hết đều được nhập khẩu từ nước ngoài. Thử gõ vài từ để tìm kiếm trên mạng, teen dễ dàng “khám phá” ra được những công dụng “thần kì” của yến mạch, nguồn “kho báu” bao gồm: Chất đường bột, chất xơ, “một rừng” vitamin và các chất kẽm, phôt-pho, sắt, canxi… Tưởng như tất cả các chất dinh dưỡng trên đời đều “hội tụ” hết trong yến mạch. Loại “thực phẩm vàn” này được cho rằng sẽ giúp giảm cân, giảm lượng cholesterol trong máu, giảm tiểu đường, ngăn ngừa ung thư vú, làm đẹp cho da… Ở các nước khác, yến mạch trở thành bữa ăn sáng “số một” vừa nhanh gọn lẹ vừa bổ dưỡng.
 |
“Giải ngố” về yến mạch
Trên thực tế, mặc dù có nhiều chất dinh dưỡng nhưng yến mạch vẫn là một nguồn dồi dào chất đường bột (tới 66% là chất đường bột). Tuy lượng này sẽ ít hơn trong các loại ngũ cốc khác nhưng những lời khuyên dùng nhiều yến mạch để giảm cân và khỏe mạnh là sai lè rồi nhé! Teen vẫn phải cần sự “trợ giúp” từ một chế độ ăn hợp lý, đa dạng và tập luyện chứ không thể giao cho một loại thực phẩm duy nhất (điển hình như yến mạch) giúp mình giảm cân trong tích tắc.
 |
Yến mạch thật ra có nhiều loại, có thể kể điển hình ra một số loại như:
Steel-cut oats: Yến mạch được cắt trực tiếp từ hạt yến mạch thô (whole grain/ groat) bằng một loại lưỡi dao đặc biệt, cắt rất ít lần để giữ nguyên chất lượng. Loại này thường có thời gian nấu lâu hơn nhưng mùi vị cũng ngon hơn.
 |
Rolled oats (old fashioned): Yến mạch đã được hấp và cán dẹt. Đây cũng là loại phổ biến nhất hiện nay.
 |
Instant oats: Yến mạch ăn liền, đã qua chế biến và thêm vào nhiều chất phụ gia, đường để bảo quản. Thường có “ngoại hình” mỏng và nhỏ hơn rolled oats. Loại yến mạch dùng ngay này được biết đến nhiều như là Quaker oats.
 |
Theo chị Trang Phương Trinh (ĐH Y của Johns Hopkins, Mỹ), nếu dùng để ăn, teen nên chọn steel-cut oats hoặc rolled oats để sử dụng vì càng ít qua chế biến thì yến mạch càng giữ lại được nhiều chất xơ và dinh dưỡng cho cơ thể. Yến mạch ăn liền hay Quaker oats thì hoàn toàn là một “nguồn dinh dưỡng rỗng” toàn là đường, chẳng còn gì tốt. Trong một ví dụ đơn giản, 1 cốc yến mạch loại chưa qua chế biến (khoảng 234 g) chứa khoảng 27 g tinh bột, thì một lượng Quaker oats trong một bịch nhỏ vừa ăn, khoảng 41 g, cũng chứa 27 g tinh bột và mất đi rất nhiều chất dinh dưỡng đáng có của yến mạch.
 |
Trong lĩnh vực làm đẹp, nếu muốn dùng để làm mặt nạ, đắp lên da, teen nên sử dụng các loại yến mạch hữu cơ để tránh các hóa chất thâm nhập trực tiếp vào da. Rất nhiều teen hiện nay đang sử dụng loại yến mạch ăn liền như một loại mặt nạ. Khỏi phải nói, điều này có rất nhiều tác hại tiềm ẩn bởi các chất được thêm vào và dinh dưỡng đã bị “rút” ra hết (dị ứng, các vấn đề về da trở nên trầm trọng hơn).
 |
Yến mạch thực tế là một loại thực phẩm có nhiều lợi ích nhưng nếu không dùng đúng cách thì cũng sẽ bị “vô hiệu hóa”. Đối với các trào lưu, nhất là trào lưu ăn uống và làm đẹp, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của chúng ta, dù cho có được tung hô đến tận trời mây thì teen vẫn nên tỉnh táo tìm hiểu kĩ thay vì cứ nạp vào vô tư. Một tip nho nhỏ cho việc “nghiên cứu” tìm kiếm thông tin của teen là hãy tìm kiếm lật ngược vấn đề, thay vì gõ “yến mạch tốt như thế nào” hãy thử với “yến mạch không tốt ra sao” để có sự đối chiếu so sánh nhé!
NGỌC TRÂM
