Gió Vẫn Thổi Giữa Rừng Nhiệt Đới: Tiểu thuyết về tội phạm dữ liệu giành giải Nhất

Trong chiều 11/11, Ban Tổ chức Cuộc thi sáng tác tiểu thuyết, truyện và ký về đề tài “Vì an ninh Tổ quốc và bình yên cuộc sống” lần thứ V, do Bộ Công an và Hội Nhà văn Việt Nam phối hợp tổ chức, vừa công bố kết quả chung cuộc.

Theo đó, giải A được trao cho nhà văn Dương Bình Nguyên với tiểu thuyết Gió vẫn thổi giữa rừng nhiệt đới, một tác phẩm được đánh giá là một trong những tiểu thuyết đầu tiên ở Việt Nam khai thác đề tài tội phạm dữ liệu, mở ra hướng đi mới cho văn học đề tài Công an trong thời đại số.

Cùng hạng mục tiểu thuyết, giải A được trao cho tác phẩm Đối mặt của tiến sĩ Phạm Quang Long và Chiều qua thị trấn của nhà văn Nguyễn Thu Hằng đến từ Hải Phòng. Tác phẩm Cỏ xanh đời thép của nhà văn Tống Phước Bảo cũng được trao giải A thể loại truyện ký.

Trải qua ba năm phát động, cuộc thi đã thu hút 132 tác giả với 140 tác phẩm, trong đó có hơn 100 tiểu thuyết quy mô lớn.

Trong đó, Gió vẫn thổi giữa rừng nhiệt đới được đánh giá là một tiểu thuyết có thi pháp mới, vừa kế thừa tinh thần hiện thực - triết lý của văn học truyền thống, vừa mạnh dạn thử nghiệm thi pháp hiện đại, với kết cấu montage điện ảnh, giọng kể pha trộn giữa điều tra và trữ tình. Tác phẩm mở ra một không gian vừa thơ vừa lạnh, vừa nhân bản vừa rợn ngợp bởi chân lý được phơi bày.

Gió vẫn thổi giữa rừng nhiệt đới theo chân Lãnh Hoàng Bách, Đường Hoa, Công Triện và Lưu Bạch Đàn trong hành trình truy tìm bản chất những “cái chết tự chọn” giữa đô thị, nơi bi kịch cá nhân dần hé lộ một đại án dữ liệu vô hình.

Phía sau màn hình là mạng lưới thao túng sinh trắc học, rửa tiền qua ví điện tử và bóng dáng kẻ ẩn danh MrX - biểu tượng cho tội phạm trong thời đại số.

Không chỉ là tiểu thuyết hình sự - trinh thám, tác phẩm của Dương Bình Nguyên là ẩn dụ về đạo đức và ký ức, nơi ánh sáng, gió, nước, rừng và lửa trở thành biểu tượng của sự thật, cội nguồn và tự huỷ. Nhưng vượt lên yếu tố hình sự, tiểu thuyết là một ẩn dụ lớn: nơi ánh sáng không chọn bên, chỉ phơi ra điều con người muốn giấu.

Giữa thế giới công nghệ lạnh lùng, Dương Bình Nguyên chọn cách viết dịu dàng và sâu sắc, như làn gió vẫn thổi qua rừng nhiệt đới, mang theo hơi ấm nhân tính giữa dữ liệu và ký ức đang dần bị số hóa.

Nhận xét về tác phẩm, giám khảo - nhà văn Sương Nguyệt Minh cho rằng, Gió vẫn thổi giữa rừng nhiệt đới là tiểu thuyết "khác biệt, mới mẻ và đột phá". Anh nhận định: “Gió vẫn thổi giữa rừng nhiệt đới” của Dương Bình Nguyên lại mở ra một không gian khác, cuộc chiến chống tội phạm trên mặt trận an ninh mạng. Tội phạm ở đây không tên, không hình dáng, không mặt mũi, ẩn khuất trong cõi mạng vô hình. Văn mới mẻ, tươi xanh, giàu suy tư.

Truyện không đi theo trật tự tuyến tính, mà phân mảnh, rời rạc, phá vỡ hệ thống cốt truyện truyền thống. Có thể nói, cùng với Nơi trăng không hắt bóng, tiểu thuyết Gió vẫn thổi qua rừng nhiệt đới - đã làm cho cuộc thi này khác biệt, mới mẻ, tươi sáng hơn... bằng cái chất văn tươi xanh, giàu triết luận và sâu sắc".

Dương Bình Nguyên từng là một trong những cây bút được yêu mến đầu thập niên 2000 với các tập truyện Làng nhan sắc, Về lại thiên đường, Hoa ẩn hương, Giày đỏ, Chuyện tình Paris. Sau quãng lặng 15 năm, anh trở lại với một giọng văn hoàn toàn mới, sắc lạnh hơn, từng trải hơn, và thấm đẫm chiều sâu nhân sinh. Từ người viết về tuổi trẻ và ký ức, anh trở thành người kể chuyện về con người trong thế giới dữ liệu, phản chiếu những xung đột đạo đức và nỗi cô đơn của thời đại công nghệ.

Dương Bình Nguyên (tên thật: Dương Văn Toàn) sinh năm 1979 tại Thái Nguyên, tốt nghiệp Học viện An ninh nhân dân, hiện đang mang quân hàm Thượng tá, Trưởng Ban Chuyên đề, Truyền hình Công an nhân dân (ANTV), Bộ Công an.