Giải thưởng Khoa học công nghệ Quả Cầu Vàng do T.Ư Đoàn và Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp tổ chức nhằm phát hiện, tôn vinh tài năng trẻ Việt Nam đang học tập, nghiên cứu và làm việc ở trong hoặc ngoài nước có thành tích xuất sắc trong lĩnh vực khoa học công nghệ. Giải thưởng được trao hằng năm, mỗi năm có tối đa 10 cá nhân được nhận Giải thưởng thuộc 5 lĩnh vực: Công nghệ thông tin, chuyển đổi số và tự động hóa; Công nghệ y - dược; Công nghệ sinh học; Công nghệ môi trường và Công nghệ vật liệu mới.
Năm 2023, sau hơn 4 tháng phát động, đơn vị thường trực Giải thưởng đã nhận được 69 hồ sơ đề cử của 38 cơ quan, đơn vị, các trường đại học, viện nghiên cứu, doanh nghiệp trong cả nước và Đại sứ Quán Việt Nam, Hội Thanh niên, Sinh viên Việt Nam. Trong đó, lĩnh vực Công nghệ thông tin, chuyển đổi số và tự động hóa (21 hồ sơ), công nghệ y - dược (12 hồ sơ), công nghệ sinh học (07 hồ sơ), công nghệ môi trường (12 hồ sơ) và công nghệ vật liệu mới (17 hồ sơ).
Tham gia xét Giải thưởng năm nay có 57 nam, 12 nữ; 2 Phó Giáo sư; 53 tiến sĩ và 16 thạc sĩ; ứng viên nhỏ tuổi nhất sinh năm 1996 (27 tuổi), lớn tuổi nhất sinh năm 1981 (42 tuổi); 15 ứng viên đang học tập, nghiên cứu và làm việc ở nước ngoài (Hungary, Thái Lan, Australia, Hoa Kỳ, Đài Bắc-Trung Quốc, Hàn Quốc). Phần lớn các ứng viên tham gia là các nhà khoa học trẻ đang học tập, nghiên cứu ở các cơ sở giáo dục đại học, học viện, viện nghiên cứu trong nước và ở nước ngoài.
Theo đánh giá của Hội đồng giải thưởng, năm nay, chất lượng hồ sơ đăng ký tham gia tốt và có nhiều thành tích xuất sắc. Trong đó, nhiều cá nhân có bằng sáng chế, giải pháp hữu ích, có nhiều công bố quốc tế chất lượng cao thuộc danh mục Q1, nhiều giải thưởng, huy chương trong nước và quốc tế.
Sau 2 phiên họp của Hội đồng Giải thưởng để xem xét kỹ từng hồ sơ, thảo luận, đánh giá và bỏ phiếu, 10 gương mặt xuất sắc nhất đã được chọn ra để trao Giải thưởng, trong đó lĩnh vực Công nghệ thông tin, chuyển đổi số và tự động hóa: 03 cá nhân; Công nghệ y - dược: 3 cá nhân; Công nghệ môi trường: 2 cá nhân và Công nghệ vật liệu mới: 2 cá nhân.
Bên cạnh Giải thưởng Khoa học công nghệ Quả Cầu Vàng, Giải thưởng Nữ sinh Khoa học công nghệ Việt Nam cũng được tổ chức hàng năm nhằm tuyên dương những nữ sinh viên có thành tích học tập, nghiên cứu xuất sắc trong một số lĩnh vực khoa học công nghệ đặc thù, góp phần đào tạo nguồn cán bộ khoa học công nghệ nữ có chất lượng tham gia phát triển đất nước.
Năm 2023, sau hơn 3 tháng phát động, đã có 65 hồ sơ đăng ký trên 12 ngành xét trao Giải thưởng từ 31 trường Đại học, Học viện trên cả nước, trong đó: công nghệ thông tin (8 hồ sơ); hệ thống thông tin (6 hồ sơ); khoa học máy tính (06 hồ sơ); kỹ thuật phần mềm (5 hồ sơ); kỹ thuật máy tính (2 hồ sơ); công nghệ kỹ thuật máy tính (1 hồ sơ); công nghệ kỹ thuật điện và điện tử (5 hồ sơ); công nghệ kỹ thuật điều khiển và tự động hóa (4 hồ sơ); công nghệ kỹ thuật hóa học (9 hồ sơ); công nghệ sinh học (9 hồ sơ); công nghệ kỹ thuật môi trường (1 hồ sơ) và công nghệ vật liệu (5 hồ sơ).
Các nữ sinh đăng ký tham gia xét chọn Giải thưởng năm nay có thành tích xếp loại học tập từ giỏi trở lên, trong đó có 28 bạn là sinh viên xuất sắc. Nhiều sinh viên có bài đăng trên tạp chí, hội thảo uy tín trong nước và quốc tế; có đề tài nghiên cứu khoa học cấp khoa, cấp trường hoặc đạt giải cao các cuộc thi, nhận được học bổng, chương trình trao đổi học tập trong và ngoài nước.
Đặc biệt, các nữ sinh tham gia giải thưởng đều là những đoàn viên, hội viên tiêu biểu, tích cực tham gia các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng, được nhận bằng khen, giấy khen các cấp như: sinh viên 5 tốt cấp Trung ương, thành phố; thanh niên tiêu biểu học tập và làm theo lời Bác; là cán bộ Đoàn, Hội xuất sắc cấp trường, cấp tỉnh và cấp trung ương, một số nữ sinh là Đảng viên.
Từ 65 hồ sơ, Hội đồng Giải thưởng đã xét chọn 20 nữ sinh tiêu biểu để trao Giải thưởng Nữ sinh Khoa học công nghệ Việt Nam năm 2023. Trong đó, lĩnh vực CNTT: 2 nữ sinh; hệ thống thông tin: 3 nữ sinh; khoa học máy tính: 1 nữ sinh; kỹ thuật phần mềm: 1 nữ sinh; công nghệ kỹ thuật máy tính: 1 nữ sinh; công nghệ kỹ thuật điện và điện tử: 02 nữ sinh; công nghệ kỹ thuật điều khiển và tự động hóa: 1 nữ sinh; công nghệ kỹ thuật hóa học: 3 nữ sinh; công nghệ sinh học: 3 nữ sinh; công nghệ kỹ thuật môi trường; 1 nữ sinh và công nghệ vật liệu: 2 nữ sinh.
Cá nhân đạt Giải thưởng sẽ được nhận Huy hiệu “Tuổi trẻ sáng tạo” của BCH T.Ư Đoàn, Cúp Quả Cầu Vàng và phần thưởng tiền mặt 20 triệu đồng; nữ sinh đạt Giải thưởng Nữ sinh KHCN Việt Nam được tặng Bằng khen của BCH T.Ư, biểu trưng Giải thưởng và phần thưởng bằng tiền mặt 5 triệu đồng.
Danh sách 10 cá nhân nhận
Giải thưởng Quả cầu vàng năm 2023:
I. Lĩnh vực CNTT, chuyển đổi số và tự động hóa (3 cá nhân)
1. TS. Trịnh Văn Chiến (SN 1989) - Giảng viên, Trưởng phòng thí nghiệm Nghiên cứu Mạng máy tính và Công nghệ truyền thông thế hệ mới, Trường Công nghệ Thông tin và Truyền thông, Đại học Bách khoa Hà Nội.
2. TS. Phạm Huy Hiệu (SN 1992) - Giảng viên Viện Kỹ thuật và Khoa học Máy tính, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe Thông minh VinUni-Illinois, Trường Đại học VinUni.
3. TS. Nguyễn Trọng Nghĩa (SN 1990) - Giảng viên Đại học Adelaide, Nam Australia.
II. Lĩnh vực Công nghệ y - dược (3 cá nhân)
4. TS. BS Ngô Quốc Duy (SN 1989) - Phó Trưởng Khoa Ngoại Đầu cổ, Bệnh viện K.
5. TS. Hà Thị Thanh Hương (SN 1989) - Trưởng Bộ môn Kỹ thuật mô và Y học tái tạo, Khoa Kỹ thuật Y sinh, Trường Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.
6. TS. BS Trịnh Hoàng Kim Tú (SN 1988) - Nghiên cứu viên Trung tâm Y Sinh học phân tử, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh.
III. Lĩnh vực Công nghệ môi trường (2 cá nhân)
7. TS. Lê Đình Anh (SN 1989) - Giảng viên Viện Công nghệ Hàng không Vũ trụ, Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội.
8. TS. Ngô Ngọc Hải (SN 1991 - Nghiên cứu viên Viện Nghiên cứu hệ Gen, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
IV. Lĩnh vực Công nghệ vật liệu mới (2 cá nhân)
9. Ths. Nguyễn Hồ Thùy Linh (SN 1990) - Trưởng nhóm Nghiên cứu Vật liệu Hoá, Sinh và Môi trường, Trung tâm Nghiên cứu Vật liệu Cấu trúc Nano và Phân tử, Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh.
10. PGS.TS Huỳnh Trọng Phước (SN 1988) - Giảng viên cao cấp Khoa Kỹ thuật Xây dựng, Trường Bách Khoa, Đại học Cần Thơ.