Ngày Xưa Có Một Chuyện Tình lấy bối cảnh tại một vùng quê miền Trung những năm thập niên 1990, 2000. Phim kể về mối quan hệ tình bạn đan xen tình yêu giữa ba nhân vật Miền (Ngọc Xuân), Vinh (Avin Lu) và Phúc (Nhật Hoàng), từ khi họ còn bé cho đến lúc trưởng thành và đối mặt với những ngã rẽ cuộc đời.
 |
Ngày Xưa Có Một Chuyện Tình xoay quanh 3 nhân vật Miền - Vinh - Phúc. |
Câu chuyện tình yêu không đột phá, thiếu cao trào
Ngày Xưa Có Một Chuyện Tình là tác phẩm điện ảnh thứ 4 chuyển thể từ các tiểu thuyết của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, sau Tôi Thấy Hoa Vàng Trên Cỏ Xanh (2015), Cô Gái Đến Từ Hôm Qua (2017) và Mắt Biếc (2019). Trước thành công của những tác phẩm tiền nhiệm, bộ phim của đạo diễn Trịnh Đình Lê Minh không tránh khỏi việc bị so sánh.
Trung thành với nguyên tác, phim lặp lại những mô-típ quen thuộc. Nam chính rụt rè mang "chấp niệm" với mối tình đầu. Nữ chính là "bạch nguyệt quang" dịu dàng, lý tưởng nhưng mãi đuổi theo những chàng trai phong trần, rắn rỏi. Bối cảnh trường làng, tuổi thơ trong trẻo, những rung động của mối tình đầu đều được giữ nguyên khiến tình tiết phim trở nên dễ đoán đối với những khán giả đã xem các phim chuyển thể trước.
 |
Bối cảnh trường làng những năm 1990 quen thuộc trong các tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh. |
Thủ pháp đặc trưng của nguyên tác - lối kể chuyện dưới góc nhìn của 3 nhân vật đã được tiết chế khi lên bản điện ảnh. Phim đan xen những mốc thời gian trong quá khứ, sử dụng các phân đoạn hồi tưởng để che giấu và hé lộ những tình tiết quan trọng. Đạo diễn dành nửa đầu phim để tái hiện quãng thời gian thơ ấu và niên thiếu của 3 nhân vật, tạo đà cho những kịch tính diễn ra ở nửa cuối.
Tuy vậy, nhịp phim ở nửa đầu khá chậm, không có tình tiết quan trọng thu hút sự tập trung của người xem. Ở nửa sau, các nhân vật thụ động, bị "kéo" đi bởi kịch bản. Khi tình tiết then chốt được tiết lộ, phản ứng của Vinh còn nhẹ nhàng, chưa đủ lột tả được "sức nặng" của sự thật. Lựa chọn cuối cùng của Miền đảm bảo kết thúc có hậu, hợp lý với diễn biến tâm lý của nhân vật nhưng an toàn, dễ đoán. Duy chỉ có Phúc chủ động lựa chọn, và chịu trách nhiệm sau cùng với những lựa chọn của mình.
 |
Kịch tính trong phim chưa được đẩy đến cao trào. |
Câu chuyện tình yêu xung đột với tình bạn trong Ngày Xưa Có Một Chuyện Tình, vì thế, tuy trọn vẹn nhưng không đột phá, thiếu cao trào.
Câu chuyện gia đình là "kho báu bị ẩn giấu"
Bên cạnh câu chuyện tình yêu của Vinh - Miền - Phúc, Ngày Xưa Có Một Chuyện Tình còn là một bộ phim về gia đình. Bộ ba nhân vật đến từ 3 hình mẫu gia đình mang tính đại diện.
Gia đình Miền đầy đủ cha mẹ nhưng vô cùng truyền thống đến mức khắc nghiệt với con cái. Phúc lớn lên với ông và cha. Ông nội Phúc là một trí thức được người trong làng coi trọng, nhưng bảo thủ dẫn đến xung đột đa thế hệ với con trai và cháu. Vinh được nuôi dưỡng bằng tình yêu thương của bà và cậu. Tuy thiếu vắng sự chỉ dẫn của cha mẹ, Vinh lớn lên lại là người kiên định nhất với tình yêu cao thượng, luôn một mực hướng về gia đình.
 |
Vinh khi lớn kiên định với tình yêu cao thượng, luôn hướng về gia đình. |
Một khuôn hình đáng nhớ trong phim là khi bé Su ngủ say trong vòng tay của hai "người mẹ" - Miền và chị gái Lụa (Rima Thanh Vy). Không cần lời thoại giải thích, phân cảnh đắt giá này vừa ngầm hé lộ sự thật, nhưng cũng thể hiện tình chị em gắn bó, sự đồng cảm và yêu thương đùm bọc của hai chị em Miền - Lụa.
Đây không phải lần đầu tiên Trịnh Đình Lê Minh "mượn" chuyện tình yêu để nói về mối quan hệ trong gia đình. Tác phẩm đầu tay Thưa Mẹ Con Đi (2019) cũng thông qua câu chuyện của Văn và Ian để kể câu chuyện của một gia đình nhiều thế hệ trong bối cảnh làng quê Việt Nam.
Thông điệp về hành trình nuôi dạy của đứa trẻ sẽ ảnh hưởng đến cách yêu của chúng khi trưởng thành chính là yếu tố giúp Ngày Xưa Có Một Chuyện Tình khác biệt với Mắt Biếc (2019) hay Cô Gái Đến Từ Hôm Qua (2017).
 |
