Nhìn lại cột mốc vàng son của phim truyền hình Việt
Còn nhớ cách đây vài thập kỉ, khi mà những bộ phim truyền hình Việt lần đầu xuất hiện đã nhanh chóng trở thành một loại hình giải trí mới và nhận được sự ủng hộ nhiệt tình của đông đảo khán giả lúc bấy giờ. Dù chỉ là thước phim đen trắng thô sơ, thế nhưng chính những bước đi chập chững đó lại chính là nền móng vững chắc giúp thể loại phim truyền hình nói riêng và bộ môn nghệ thuật thứ 7 tại Việt Nam phát triển như bây giờ.
Khoảng thời gian trước và sau giải phóng, phim truyền hình không đơn giản chỉ được sản xuất với mục đích giải trí. Các bộ phim chính luận còn được dùng để tuyên truyền về lòng yêu nước, để khắc họa rõ rệt những mất mát đau thương từ chiến tranh. Cũng vì lẽ đó mà phim truyền hình Việt thời kì này nhận được sự ủng hộ nhiệt thành từ mọi tầng lớp nhân dân.
 |
Phim truyền hình dài tập đầu tiên của Việt Nam - Vĩ tuyến 17 ngày và đêm.
Phải đến những năm cuối thập niên 90, phim truyền hình Việt mới bắt đầu có những bước chuyển mình rõ rệt. Đề tài được các đạo diễn đưa vào phim cũng bắt đầu phong phú hơn. Từ những bộ phim về tình yêu, cuộc sống cho đến những bộ phim giành cho lứa tuổi học trò, tất cả đã tạo nên một thời kì hoàng kim của phim truyền hình Việt.
Tuy nhiên khoảng 10 năm sau đó, phim truyền hình Việt dần bị bão hóa và trở nên thoái trào. Trong hàng trăm bộ phim được sản xuất thì số lượng những tác phẩm gây được tiếng vang chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay, tiêu biểu trong số đó là Bỗng dưng muốn khóc, Cổng Mặt Trời, Hương phù sa, Vừa đi vừa khóc…
 |
Đỉnh điểm vào khoảng thời gian năm 2010, chưa bao giờ phim truyền hình Việt trở nên bế tắc đến như vậy. Hàng loạt các bộ phim đứng trước nguy cơ thua lỗ nặng nề khi lượng người xem chỉ đạt dưới ngưỡng trung bình. Đối tượng xem phim giai đoạn này cũng khá hạn hẹp khi chỉ gói gọn là các bà nội trợ và hoàn toàn khôn phù hợp với thị hiếu của đại đa số giới trẻ.
Điều này có lẽ xuất phát từ cách làm phim "khuôn mẫu", đặc biệt là phim truyền hình phía Bắc thời điểm đó chỉ quanh đi quẩn lại những câu chuyện tình cảm xoay quanh chủ đề ngoại tình, đánh ghen, tình yêu tay ba. Sự thiếu phong phú trong nội dung mà xuất phát từ tư duy không chịu đổi mới của các nhà làm phim đã khiến cho lượng khán giả phim truyền hình Việt ngày càng sụt giảm.
Không những thế, khoảng thời gian này còn là giai đoạn ''làn sóng Hallyu'' tấn công mạnh mẽ khắp làng giải trí châu Á và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Những bộ phim thần tượng xứ Hàn như Boys Over Flowers, You're Beautiful… cũng đã dần thay thế vị trí độc tôn của phim truyền hình Việt trong lòng khán giả. Thế nên câu chuyện phim truyền hình Việt bị khán giả quay lưng cũng là điều dễ hiểu.
 |
Trong khi phim Việt vẫn đang mãi bảo thủ với cách làm phim cũ không chịu đổi mới, thì những tác phẩm từ nước ngoài thì lại cho thấy sức hấp dẫn vượt bậc từ nội dung cho đến dàn diễn viên long lanh.
Phải chăng phim truyền hình Việt đang trở lại đầy mạnh mẽ?
Bẵng đi một thời gian, những năm gần đây, khán giả bắt đầu đột nhiên nhận thấy sự trở lại vô cùng mạnh mẽ cũng như sức hút hay hiệu ứng truyền thông mà các phim truyền hình mang lại. Bằng chứng là hàng loạt các bộ phim truyền hình Việt sau khi ra mắt đã và đang làm mưa làm gió trên màn ảnh nhỏ Việt, thu hút một lượng lớn người xem kể cả các khán giả trẻ - những người vốn thờ ơ với các bộ phim truyền hình nước nhà.
Nổi bật trong số đó phải kể đến hai bộ phim chiếm nhiều spotlight nhất năm 2017 là Sống chung với mẹ chồng và Người phán xử. Ngay khi vừa được phát sóng những tập đầu tiên, Sống chung với mẹ chồng đã trở thành một hiện tượng màn ảnh với sức lan tỏa cực kì mạnh mẽ. Bộ phim đã khắc họa một cách sâu sắc hình ảnh người mẹ chồng khó tính, xét nét trong lòng khán giả với những câu nói bất hủ. Mối quan hệ mẹ chồng nàng dâu cũng vì thế mà được đẩy lên cao trào và trở thành một trong những bộ phim truyền hình thành công nhất năm.
 |
Nếu như Sống chung với mẹ chồng cho thấy sự phát triển trong cách xây dựng bố cục, các nút thắt hợp lý trong khâu kịch bản thì Người phán xử là tác phẩm đánh dấu sự tiến bộ trong của kĩ xảo và hành động của phim truyền hình, đồng thời trở thành một trong những bộ phim khai thác chủ đề hình sự thành công nhất từ trước tới nay.
 |
Hiện nay, một bộ phim khác cũng cho thấy sức hút mạnh mẽ của mình đó chính là Cả một đời ân oán khi khắc họa thành công mặt trái của cuộc sống bị thao túng bởi đồng tiền, quyền lực. Hay đặc biệt là Gạo nếp gạo tẻ, bộ phim đang nhận được sự yêu mến và theo dõi của đông đảo khán giả với câu chuyện giữa mẹ vợ chàng rể cũng như cách đối xử thiên vị trong gia đình của các bậc làm cha làm mẹ.
Mặc dù chỉ xoay quanh những câu chuyện của một gia đình nhỏ, thế nhưng bộ phim đã thành công trong việc nêu lên thực trạng của nhiều gia đình hiện nay, qua đó phê phán, lên án những vấn đề vốn đã ăn sâu vào gốc rễ, nhận thức của các gia đình Việt.
 |
Trở thành hiện tượng truyền thông được khán giả trên khắp cả nước chú ý là điều mà trước đây khó có bộ phim truyền hình nào làm được, thậm chí là cả phim điện ảnh. Ấy thế mà liên tục trong khoảng thời gian gân đây hàng loạt các bộ phim truyền hình Việt đã có được tiếng nói riêng của mình và càn quét khắp các trang mạng xã hội.
Sức hút nào khiến phim truyền hình Việt "hot" trở lại?
Sau khi các nhà làm phim nhận thấy những thiếu sót cố hữu trong dòng phim truyền hình Việt Nam, họ đã bắt đầu có những thay đổi tích cực. Từ đây những bộ phim được khoác lên mình chiếc áo mới và bắt đầu "hợp thời" hơn.
Những chủ đề được đưa vào phim hầu hết đều là những vấn đề khá hot trong cuộc sống thường ngày. Những câu chuyên tưởng chừng như rất đơn giản như mối quan hệ giữa mẹ chồng nàng dâu, mẹ vợ chàng rể... ấy vậy mà lại thu hút một lượng người xem đông đảo. Chính những sự thay đổi này đã giúp cho phim truyền hình Việt tạo được sự gần gũi đối với khán giả.
 |
Ngoài ra, những năm gần đây cũng bắt đầu nổi lên làn sóng làm phim remake, điển hình như Cả một đời ân oán (kịch bản gốc của Đài Loan), Glee (Kịch bản gốc Mỹ), Người phán xử (kịch bản gốc Israel)... Tức là những kịch bản từ các bộ phim ăn khách được các nhà làm phim Việt mua lại và dựa theo đó để xây dựng kịch bản mới. Mặc dù đây được xác định không phải là một hướng đi lâu dài cho phim truyền hình Việt, tuy nhiên ở hiện tại lại là một nước cờ đúng đắn và thông minh của các nhà làm phim. Khi họ không chỉ dựa vào sự nổi tiếng của các tác phẩm ăn khách trước đó để thu hút sự chú ý của khán giả, mà còn khỏa lấp đi điểm yếu lớn nhất của phim truyền hình Việt là phần kịch bản.
 |
Ngoài ra, chất lượng về mặt hình ảnh của phim Việt cũng đang ngày được nâng cao và đầu tư chỉn chu. Đặc biệt là những bộ phim hành động như Người phán xử với loạt cảnh quay mãn nhãn hấp dẫn dã khiến khán giả không thể rời mắt.
 |
Bên cạnh đó, sự phát triển vượt bậc và độ phổ biến của mạng xã hội cũng góp phần không nhỏ trong việc đưa các bộ phim đến gần với khán giả hơn. Chỉ cần bước đầu tạo được hiệu ứng truyền thông tốt hoặc có chứa những chi tiết, câu thoại có tính viral cao, bộ phim sẽ nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý trên các phương tiện truyền thông. Đơn cử như những câu thoại bất hủ của bà Phương trong Sống chung với mẹ chồng, hay những hành động gây phẫn nộ của bà Mai trong Gạo nếp gạo tẻ đang được cư dân mạng truyền tay nhau với tốc độ chóng mặt.
Tương lai của phim truyền hình Việt vẫn còn là một ẩn số
Mặc dù phim truyền hình Việt đang gặt hái rất nhiều thành công và được giới chuyên môn đánh giá là đang trên đà quay trở lại thời kì hoàng kim, thế nhưng việc làm sao để có thể tiếp tục phát triển, giữ vững phong độ ở tương lai thì lại là một bài toán không hề dễ đối với các nhà làm phim.
 |
Xã hội ngày càng phát triển thì nhu cầu giải trí của khán giả ngày càng tăng, điều này đồng nghĩa với việc cơ hội được mở ra sẽ chia đều và công bằng với tất cả. Kéo theo đó là "cuộc chiến "giữa phim truyền hình trong nước và quốc tế cũng đang ngày càng khốc liệt, đặc biệt khi "miếng bánh truyền hình" tại Việt Nam không còn là của riêng xứ sở Kim chi, rất nhiều những bộ phim đến từ Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ cũng đang chứng tỏ sức hút của mình và sở hữu cho mình một lượng "mọt phim" trung thành nhất định.
 |
Trước mắt tuy là hàng loạt những thách thức không hề nhỏ, thế nhưng hơn lúc nào hết dòng phim truyền hình Việt Nam đang nhận được sự ủng hộ, quan tâm rất lớn từ các khán giả nước nhà. Đây có lẽ là thời điểm thích hợp để các nhà làm phim chinh phục lại vị thế sau nhiều năm bị "thất sủng".
 |
