Từ lâu lắm rồi, có lần, một chàng trai trẻ tới gặp nhà thông thái nổi tiếng trong vùng và nói:
- Tôi muốn gặp ông để xin lời khuyên. Tôi đang rất đau khổ vì bản thân thật vô dụng, chẳng có giá trị gì, đến mức tôi chẳng muốn sống nữa. Tất cả mọi người quanh tôi đều bảo tôi là kẻ thất bại. Xin ông hãy giúp tôi!
Nhà thông thái nhìn chàng trai trẻ rồi vội vã đáp:
- Ta rất tiếc, nhưng bây giờ ta đang bận quá và chưa giúp cậu được. Ta có một chuyện rất gấp cần xử lý…
Rồi ông chợt ngừng một chút, có vẻ suy nghĩ, và nói thêm:
- Nhưng nếu cậu đồng ý giúp ta hoàn thành một việc này, thì sau đó ta sẽ giúp lại cậu…
- Dạ… - Chàng trai trẻ ngập ngừng, nghi ngại về khả năng của mình, nhưng rồi cũng đồng ý - Tôi nghĩ là như vậy cũng được ạ.
Tuy nói vậy, nhưng chàng trai vẫn rất buồn vì cảm thấy rằng, một lần nữa, những điều mình nói dường như chẳng có chút giá trị hay quan trọng gì với người khác.
- Tuyệt lắm! - Nhà thông thái nói và tháo một chiếc nhẫn có viên đá lấp lánh từ tay mình ra - Cậu hãy đem cái nhẫn này ra chợ. Ta cần bán nó càng sớm càng tốt để trả một khoản nợ. Hãy cố bán được giá nhất có thể nhé, và đừng chấp nhận giá dưới một đồng tiền vàng. Cậu đi đi, nhanh lên, và nhớ quay về sớm đấy!
Chàng trai trẻ cầm chiếc nhẫn và rời đi. Khi đến chợ, anh ngỏ ý bán nhẫn cho vài nhà buôn và họ cũng có vẻ thích thú. Tuy nhiên, ngay khi biết rằng cái nhẫn có giá một đồng tiền vàng, thì họ lắc đầu ngay.
Một số người cười vào mặt chàng trai, còn một số người khác thì quay mặt đi. Chỉ một nhà buôn tốt bụng giải thích rằng, cái giá một đồng tiền vàng là quá cao cho một cái nhẫn bé xíu như vậy, và chàng trai chỉ có thể bán nó được cùng lắm là một đồng bạc thôi.
Nghe thấy vậy, chàng trai trẻ càng buồn hơn. Tuy nhiên, anh vẫn đi tiếp khắp chợ và đưa chiếc nhẫn cho không dưới 100 người xem. Nhưng chẳng có gì mới mẻ cả.
Cuối cùng, chàng trai quay về chỗ nhà thông thái.
- Tôi không thể bán được chiếc nhẫn của ông - Anh thở dài nói - Không ai đồng ý trả một đồng tiền vàng cả. Nếu bán một đồng bạc thôi thì sẽ có người mua, nhưng như thế lại không đúng với giá trị của chiếc nhẫn.
- Đó là một điểm rất quan trọng đấy, con trai ạ! - Nhà thông thái đáp - Trước khi bán cái nhẫn, cậu phải tìm hiểu xem giá trị của nó là thế nào đã. Và ai biết được giá của nó tốt hơn là một người thợ kim hoàn chứ? Hãy tới gặp một người thợ kim hoàn và hỏi xem ông ấy sẵn sàng trả bao nhiêu tiền cho cái nhẫn này. Nhưng dù ông ta có trả bao nhiêu tiền, cũng đừng bán, mà hãy quay về ngay.
Nghe vậy, chàng trai liền đem chiếc nhẫn tới chỗ một người thợ kim hoàn, dù chặng đường xa gấp mấy lần đường tới chợ. Người thợ kim hoàn lão luyện xem chiếc nhẫn rất cẩn thận, đặt nó lên cân, rồi quay ra bảo:
- Hãy nói với chủ của chiếc nhẫn rằng, bây giờ thì tôi không thể trả ông ấy nhiều hơn 58 đồng tiền vàng. Nhưng nếu ông ấy cho tôi thêm chút thời gian, thì tôi sẽ mua nó với giá 70 đồng vàng, để bù cho việc ông ấy phải chờ đợi.
- 70 đồng vàng sao? - Chàng trai trẻ kêu lên - Để tôi về hỏi ý kiến đã!
Anh vội vã đem nhẫn quay về chỗ nhà thông thái và kể lại câu chuyện.
Nhà thông thái mỉm cười nói:
- Con trai của ta, hãy nhớ lấy điều này. Mỗi người chúng ta, và cả con cũng vậy, đều giống như chiếc nhẫn này, đều có giá trị của riêng mình, rất đặc biệt và độc đáo! Nhưng không phải ai cũng nhìn ra giá trị đó. Chỉ những người thực sự tinh tường, với những phẩm chất phù hợp, mới có thể đánh giá đúng và trân trọng giá trị của con. Vậy tại sao con lại lãng phí thời gian, nghe những lời nhận xét của những người không biết giá trị của mình?
Mỗi chúng ta đều không cần, và không thể chứng minh bản thân với tất cả mọi người. Nhưng hãy cứ làm mọi việc với tất cả nỗ lực của mình, chắc chắn rồi sẽ có người nhìn ra được đúng giá trị đó.
