Tôi nhớ hồi nhỏ, trước nhà có con kênh, lục bình hay tấp đầy kênh. Mỗi dịp nghỉ Hè, những đứa trẻ như tôi hay ra kênh để ngắt ngó lục bình đem về cho má tôi chế biến các món ăn dân dã. Thời đó, ngó lục bình hầu như hiện diện thường xuyên trong mâm cơm gia đình của người dân nghèo ở vùng quê sông nước.
Tôi nhớ má hay lấy ngó lục bình muối làm dưa rồi chấm với mấm kho, cá kho. Đặc biệt, là chấm với cá kèo kho lạt thì ngon hết chỗ chê.
 |
Thỉnh thoảng những ngày mưa, má hay kêu tôi ra kênh cắt ngó lục bình về xào mớ tép đồng mà tía tôi đi đỗ sờ về. Cách làm món ngó lục bình xào tép đồng đúng kiểu miệt vườn cũng không quá cầu kì. Má nói, để món ăn thật ngon khâu chọn ngó rất quan trọng, phải chọn những ngó non tơ xanh mơn mởn. Ngó lục bình mang về, cắt thành từng khúc ngắn, rửa sạch với nước muối pha loãng, sau đó bóp cho ráo nước. Mớ tép đồng còn tươi rói, má ướp chút tiêu, hành, tỏi, nước mắm ngon rồi cho vào chão nóng xào cho săn lại. Sau đó, cho tất cả lục bình vào, tiếp tục xào thật đều và nêm nếm cho vừa miệng trước khi đặt xuống bếp, cho ra dĩa. Món ăn này kèm thêm chén nước mắm cá linh, dầm chút ớt hiểm xanh cay tê đầu lưỡi. Sẽ trở nên hoàn hảo khi ăn cùng cơm trắng nóng hổi, hương thơm quyến rũ cùng vị ngọt đồng quê hòa huyện vào nhau đã khiến món ăn dân dã trở thành đặc sản riêng, rất thi vị. Vì vậy, dân quê tôi có câu:
"Lục bình trôi dọc triền sông
Hái vào xào tép ngọt lòng dân quê"
 |
Dân thị thành còn khá xa lạ với những món ngon làm từ lục bình. Tuy nhiên, giờ đây các món ăn từ ngó lục bình cũng đã xuất hiện trong thực đơn của một số nhà hàng với nhiều cách chế biến đa dạng như ngó lục bình luộc chấm mắm kho, cá kèo kho lạt, làm gỏi ốc gạo, nấu canh chua lươn, canh chua cá lóc,... Nhưng dù chế biến theo cách nào thì chính sự dân dã, mộc mạc cùng hương vị tinh túy của hương đồng cỏ nội cũng đủ làm lưu luyến, say lòng với bất kì ai thưởng thức.
"Bắt lươn đem nấu canh chua
Món ăn dân dã đâu thua thị thiềng"
 |
Cứ mỗi độ hoa phượng, hoa bằng lăng, hoa sưa đã dần báo hiệu chuyển sang Thu, những đứa trẻ như tôi hay cùng tụ họp lại, rồi rủ nhau ra con sông cái lớn để ngắt lục bình để chơi trò làm bánh mì thịt. Trò này thú vị lắm. Với lục bình, chúng tôi chia ra thành nhiều nguyên liệu khác nhau như cọng có thân phình to sẽ để làm bánh mì; còn cọng nối giữa hai nhánh lục bình làm lạp xưởng; những chiếc lá xanh rờn sẽ dùng để gói từng ổ bánh mì. Đó hẳn sẽ là kỷ niệm, khoảnh khắc vô cùng hạnh phúc, không thể nào quên suốt những năm tháng tuổi thơ của trẻ em ở vùng quê sông nước. Giờ đây, trong những ngày cuối tuần được trở về quê sau bao ngày tha phương cầu thực, nhìn từng đám lục bình trôi bên sông hòa cùng màu xanh của đất trời, màu xanh của lục bình như tiếp thêm sức mạnh và hy vọng cho tôi vào một tương lai tươi sáng phía trước.
(Chi tiết về cuộc thi viết “Những mốc thời gian hạnh phúc” có thể xem tại đây. Hoặc gửi bài viết về địa chỉ email cuocthiviet.h2t@gmail.com)
