Lần đầu tiên Bộ GD-ĐT đã phải yêu cầu cả 63 tỉnh thành rà soát lại điểm thi. Nhưng khi kẻ gian lận chính là những quan chức cao nhất của ngành giáo dục địa phương thì liệu có thể trông cậy việc tự rà soát này sẽ chỉ ra sự thật, mang lại công bằng cho các sĩ tử?
 |
Kết quả bài thi “có sự can thiệp” nhưng vẫn được chấp nhận
Ngay sau khi sai phạm gian lận điểm ở Hà Giang được làm rõ, hai tỉnh Lạng Sơn và Sơn La trở thành “điểm nóng”, đặc biệt là tỉnh Sơn La với nhiều dấu hiệu bất thường: 30 thí sinh đạt điểm Toán trên 9, 13 thí sinh đạt điểm Vật Lý trên 9. Sau khi điều tra, chiều ngày 21/7, Bộ GD&ĐT công bố chính thức rằng không phát hiện sai phạm trong chấm thi tại tỉnh Lạng Sơn. Tuy nhiên, Sơn La lại có tới... 5 cán bộ liên quan đến việc sửa điểm.
Theo kết quả chấm thẩm định, 42 bài thi Ngữ Văn có điểm chấm thấp hơn điểm thi đã công bố, đặc biệt 17 bài có điểm trên bài thi chênh lệch so với điểm nhập vào máy. Đáng lo hơn là một số phiếu trả lời trắc nghiệm được phát hiện có dấu hiệu tẩy xóa, nhưng vẫn chưa thể đối chiếu vì dữ liệu bài thi gốc đã “bốc hơi”. Do đó, tạm thời Bộ GD&ĐT vẫn giữ nguyên kết quả công bố ngày 11/7 của những bài thi nghi ngờ sửa đáp án.
Rất nhiều teen và phụ huynh cảm thấy thiếu công bằng khi những kết quả bị nghi ngờ sai phạm vẫn được công nhận. Bạn Hải Ánh (Kiến Xương, Thái Bình) bộc bạch: “Tớ sợ nhất là sau khi các trường xét tuyển xong hết thì mới tra ra điểm thật. Những bạn gian lận đương nhiên sẽ bị xử lý, nhưng chúng tớ cũng hết cơ hội, vì chỉ tiêu có hạn, các bạn gian lận đã được “qua vòng” còn chúng tớ mất suất vào học”.
 |
Teen hoang mang “quy trình tốt” của kỳ thi
Bê bối gian lận trong điểm thi ở kỳ thi THPT Quốc gia 2018 khiến teen 2K1 vô cùng lo lắng vì nếu không có biện pháp xử lý thì các bạn ấy sẽ là những “nạn nhân” tiếp theo. Dù sửa đáp án trên phiếu trả lời trắc nghiệm sau khi nhập dữ liệu vào máy như Hà Giang hay trước khi nhập dữ liệu như Sơn La, rõ ràng kỳ thi THPT Quốc gia đã tồn tại những khe hở lớn để các đối tượng lợi dụng gian lận. Không ít phụ huynh và học sinh bày tỏ hy vọng Bộ GD&ĐT sẽ quay về hình thức thi tự luận như trước đây. Bạn Nguyễn Hiền (Đống Đa, Hà Nội) cho rằng: “Nếu thi tự luận thì khó chỉnh sửa trực tiếp trên bài thi hơn so với thi trắc nghiệm”.
Tuy nhiên, thi tự luận lại dễ xảy ra gian lận trong quá trình coi thi và chấm thi. Ở Lạng Sơn, dù Bộ GD&ĐT đã xác nhận là không có sai phạm trong khâu chấm thi, nhưng dư luận vẫn ồn ào vì dấu hiệu “không bình thường”. Tốp 35 thí sinh tự do có điểm cao “bất thường” trùng hợp được sắp xếp cùng một phòng thi, trong khi theo quy chế, các thí sinh vãng lai được yêu cầu xếp trộn lẫn với thí sinh khác. Môn được điểm cao của những thí sinh này lại là những môn tự luận gồm Ngữ văn và Lịch sử, nên teen hoàn toàn có cơ sở để nghi ngờ tính minh bạch trong khâu trông thi chứ không cần đợi tới khâu chấm và lên điểm.
 |
Cô bạn Nguyễn Khanh (THPT chuyên Đại học Sư phạm) băn khoăn: “Sau nhiều bê bối trong thi cử, chúng tớ giống như một cánh buồm đang chuẩn bị ra khơi thì gặp bão. Khi sự gian lận nằm ở chính con người thì dù quy chế có chặt chẽ đến đâu, kỳ thi cũng không thể công bằng nếu người “vận hành” thiếu minh bạch. Tớ hy vọng rằng vấn đề này sẽ được giải quyết tận gốc, nếu không thì chúng tớ thực sự rất nản nếu phải “chiến đấu” với điểm ảo như teen 2K”.
Thực tế các hệ thống khảo thí trên thế giới luôn phải cập nhật công nghệ, tự phát hiện và kiện toàn lại hệ thống để đảm bảo tính minh bạch của các kỳ thi, không để yếu tố con người chi phối. Điều đáng lo là liệu Bộ GD-ĐT có nhìn nhận ra vấn đề này khi sáng 24/7, đại diện Bộ kết luận: “Sự việc ở Sơn La xấu xí, song tổng thể kỳ thi ở các địa phương là tốt” và cho rằng vụ gian lận Hà Giang chỉ là do yếu tố con người, còn quy trình vẫn tốt?!
Sau tất cả, mất mát lớn nhất vẫn là niềm tin!
Mất mát lớn nhất từ mùa thi năm nay chính là niềm tin của các sĩ tử vào các kỳ thi. Hoàng Anh (Hà Đông, Hà Nội) cho rằng sau bê bối gian lận mùa thi năm nay, cái nhìn của phụ huynh và học sinh vào kỳ thi THPT Quốc gia đã thay đổi. Cô bạn ấm ức bày tỏ: “Liệu có ai còn muốn cố gắng khi biết mình học 3 năm cũng chẳng bằng 6 giây sửa điểm? Bất công không dừng lại ở điểm, bất công là khi tớ cảm giác mình bị lừa dối rằng sẽ nhận được sự đánh giá nghiêm túc và công bằng”.
