“Thẻ bài” mang tên kiểm duyệt
Có nhiều lý do khác nhau khiến các music video (MV) bị cấm trên sóng truyền hình. Phần lớn trong số đó đều không qua được khâu kiểm duyệt hình ảnh gắt gao của các nhà đài. Từ thời V-Pop chưa định hình rõ ràng phong cách như bây giờ, các sao Việt thường có xu hướng bắt chước phong cách gợi cảm của sao US&UK hay K-Pop. Các MV bị cấm thường vì lý do hình ảnh phản cảm, không phù hợp với thuần phong mỹ tục.
 |
Điển hình là MV Em đã quên - Thủy Tiên. Ngay khi vừa ra mắt đã bị “ném đá” không thương tiếc, nên cũng chẳng có gì lạ khi MV này bị cấm trên sóng truyền hình. Hình ảnh một cô gái ăn mặc gợi cảm nhảy “đầy khiêu khích” trong phòng trưng bày các bức tượng chiến tích chiến tranh của Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM đã khiến Thủy Tiên mất điểm nặng nề trong mắt khán giả. Mặc dù cô đã gửi lời xin lỗi ngay sau đó.
 |
Ngay cả Đông Nhi, hình tượng nữ ca sĩ trẻ thân thiện, với nhiều lần thay đổi phong cách âm nhạc của mình, cũng phải nằm trong “black list” của nhà đài với MV Cần Một Ai Đó. Hình tượng múa cột tuy xuất hiện khá phổ biến trong các MV K-Pop vào thời điểm lúc đó như First Love (After School), Bloom (Gain) hay ngay tại Việt Nam là Chàng Trai Tháng 12 (Thủy Tiên)... Nhưng đối với các bậc làm cha làm mẹ có con em còn đang đi học, hình tượng dễ thương của Đông Nhi xây dựng trước đó không phù hợp với MV lần này. Đặc biệt khi múa cột vẫn là một cái gì đó phản cảm trong mắt các bậc phụ huynh.
 |
Không có gì lạ khi tư tưởng làm MV của ca sĩ V-Pop ngày càng bị ảnh hưởng bởi âm nhạc thế giới. Những cảnh quay trong MV không còn “nửa hé nửa mở” mà là thực sự nóng mắt, với những màn thân mật dán mác 18+. Đến lúc này, việc “cấm sóng” đã bước sang một trang mới. Ví dụ thực tế nhất là MV Yêu 5 - Rhymastic, mặc dù phần nhạc hay là điều không thể chối cãi, nhưng mấy ai dám mở xem cùng gia đình với những cảnh quay nóng bỏng như vậy. Tất nhiên với tính chất MV “người lớn” như vậy thì không thể nào được phát sóng trên truyền hình.
 |
Bên cạnh lý do bị cấm nhiều nhất là về mặt hình ảnh gợi cảm, quyến rũ quá mức không hợp văn hóa người Việt. Nhà đài có thể kể danh sách hàng loạt nguyên nhân khác nhau như lời bài hát không phù hợp như MV Oh my chuối (Sĩ Thanh), nghi án đạo nhạc - MV Lollipop (Bảo Thy), đề tài giới tính nhạy cảm - MV Muộn màng (Dương Triệu Vũ) hay lời tiếng Việt tiếng Anh xen lẫn không phù hợp - MV Party Up (Mlee).
 |
Năm 2017 đánh dấu một năm chạy đua chất lượng của V-Pop, khi hàng loạt sao Việt tham gia vào “cuộc chiến MV”. Điều này khiến một MV muốn thành hit thực sự phải có ý tưởng đặc biệt hay mang tính viral. Nhưng ý tưởng đặc biệt quá như MV Đùa À - Mia (bị cấm sóng với lý do truyền bá tệ nạn xã hội) thì lại phản tác dụng.
1001 cách lách...
Phần lớn các MV này sẽ bị “cấm sóng” do “gạo đã nấu thành cơm”, không có cách nào để sửa được. Trừ khi nhà sản xuất làm hẳn một MV khác như Ác mộng - 365. Không thể qua được khâu kiểm duyệt, ê-kíp của 365 phải chỉnh sửa thành một phiên bản beauty shot thì mới được lên sóng. Hay một số MV “thoát chết trong gang tấc” vì đã chấp nhận chỉnh sửa phần lớn thời lượng video và bỏ hàng loạt các hình ảnh nhạy cảm kịp thời để được phát sóng trên truyền hình như I’m Gonna Break (Hoàng Thùy Linh), Say Goodbye (Hồ Ngọc Hà), In The Night (Bảo Anh)…
 |
MV In The Night của Bảo Anh "thoát chết" trong gang tấc nhờ chỉnh sửa kịp thời.
Từ trước tới giờ, việc kiểm duyệt các MV vốn là công việc của các cơ quan quản lý nhà nước hoặc của các nhà đài trước. Họ sẽ quyết định đưa lên sóng truyền hình hay không một sản phẩm âm nhạc. Các trang mạng xã hội, nghe trực tuyến mặc dù đều có những điều khoản quy định về nội dung nhưng sự ràng buộc chưa chặt chẽ. Nhiều MV chứa nội dung xấu, dính nghi án đạo nhạc hay hình ảnh phản cảm vẫn được truyền bá rộng rãi. Vì thế, nhiều MV mặc dù bị “cấm sóng” trên truyền hình, nghệ sĩ vẫn “tặc lưỡi” cho qua. Bởi vì họ có thể lấy nguồn thu từ nhiều nơi khác, nên khâu “kiểm duyệt” ở mức độ nào đó vẫn được xem là chưa thực sự triệt để.
 |
Rất nhiều MV ca nhạc ra mắt trong thời gian gần đây đều mang phần ca từ và giai điệu rất hay, nếu như có một câu chuyện để truyền tải ý nghĩa bài hát nhằm kết nối với khán giả thì chắc chắn trở thành một MV thật sự hit. Thế nhưng, người xem đã thật sự thất vọng khi trong vỏn vẹn 4 phút ngắn ngủi, thay vì một thông điệp nào truyền tải rõ ràng, thì lại họ phải chán ngán lần lượt nhìn các món đồ quảng cáo mà người ca sỹ đó làm gương mặt đại diện xuất hiện trong MV. Thường thì trong trường hợp này, các nhà đài tất nhiên không vui lòng cho các nhãn hàng này được quảng cáo “chùa”, mà họ sẽ phải chỉnh sửa hoặc làm mờ sản phẩm.
 |
Nữ hoàng quảng cáo qua MV trong năm qua chắc hẳn phải thuộc về Min.
Câu chuyện muôn thuở “cấm sóng” vì hình ảnh và lời bài hát hợp không hợp văn hóa người Việt chưa bao giờ là cũ. Năm nay hàng loạt nghệ sỹ tiếp tục vướng vào các lỗi này như MV They Said - Touliver ft Binz (lời và hình ảnh không phù hợp). Gần đây nhất, MV I Want You Now - Hương Tràm với những hình ảnh và động tác quá gợi cảm, đang được các nhà đài cân nhắc có nên “cấm sóng” hay không. Theo đó, ê-kíp của Tràm phải thay toàn bộ hình ảnh ở các phân đoạn gần cuối MV, phân đoạn trói người trên ghế để được lên sóng.
 |
Hơn ai hết, chính ê-kíp của nghệ sĩ cần tự kiểm duyệt chặt chẽ hình ảnh, nội dung sản phẩm trước khi ra mắt công chúng. Điều này giúp họ vừa không mất công nếu sản phẩm bị kiểm duyệt gắt gao, vừa tiết kiệm kha khá chi phí chỉnh sửa MV.
ĐÔNG QUÂN - Ảnh: Tổng hợp từ Internet
