Một phần quan trọng và cũng cần được thực hiện rất thận trọng trong Lễ Nhậm Chức của tân Tổng thống Mỹ chính là việc chuyển giao quyền chỉ huy, kiểm soát vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, Tổng thống Trump không có ý định dự Lễ Nhậm Chức của ông Joe Biden, khiến cho việc này trở nên phức tạp hơn những lần chuyển giao trước đây.
Vậy chuyện gì sẽ xảy ra với chiếc vali hạt nhân, vốn luôn phải ở bên cạnh Tổng thống Mỹ? Làm sao chiếc vali đó được trao cho ông Joe Biden?
 |
Tổng thống Trump và một phụ tá quân sự đi bên cạnh, cầm chiếc vali hạt nhân. Ảnh: Olivier Doulier - Pool/Getty Images.
Thực tế, Tổng thống có quyền duy nhất để thực hiện tấn công hạt nhân, và Tổng thống Mỹ đi đâu thì cũng phải có một phụ tá quân sự đi theo, mang chiếc vali quan trọng đó. Nó còn được gọi là “chiếc cặp khẩn cấp của Tổng thống”.
Nhiều người nghĩ rằng trong vali này có một nút bấm mà Tổng thống Mỹ chỉ cần bấm một cái là xong. Nhưng thực tế không phải thế. Trong chiếc vali nặng 20kg này không có cái nút bấm để phóng bất kỳ loại vũ khí hay tên lửa nào cả. Mà trong đó có các công cụ liên lạc, các mật mã và các tùy chọn khác liên quan đến vũ khí hạt nhân.
 |
Một phụ tá quân sự của Mỹ cầm "chiếc cặp khẩn cấp của Tổng thống". Ảnh: Andrew Harnik/ AP.
Nhưng mỗi cái vali này không thôi thì cũng chưa làm được gì liên quan đến vũ khí hạt nhân cả. Tổng thống Mỹ còn phải mang trên người một tấm thẻ, đôi khi được gọi là… “bánh quy”, có chứa những mật mã xác thực. Khi có vấn đề nghiêm trọng về hạt nhân, Tổng thống Mỹ sẽ dùng những mật mã xác thực này, cùng với các công cụ trong chiếc vali, để xác nhận bản thân đối với lực lượng quân đội và từ đó mới ra lệnh liên quan đến vũ khí hạt nhân được.
Các Tổng thống đắc cử thường sẽ được nói về những trách nhiệm của họ liên quan đến hạt nhân từ trước khi họ tuyên thệ nhậm chức. Rồi trong Lễ Nhậm Chức, các mật mã mà họ nhận được vào buổi sáng hôm ấy hoặc ngày hôm trước sẽ được kích hoạt, và việc kiểm soát vũ khí hạt nhân được chuyển sang cho tân Tổng thống, một cách rất lặng lẽ và bí mật.
 |
Cận cảnh chiếc vali hạt nhân mà một phụ tá quân sự của Nhà Trắng đang cầm. Ảnh: CNN.
Tổng thống Trump từng miêu tả khoảnh khắc đó là “rất đáng sợ” khi ông trò chuyện với kênh ABC vào năm 2017, “khi họ giải thích rằng việc này tượng trưng cho điều gì và có tính hủy diệt đến đâu”.
Năm nay, vì Tổng thống Trump không dự Lễ Nhậm Chức mà lại mang theo vali hạt nhân rời Washington DC, nên việc chuyển giao có chút khác biệt. Phát ngôn viên của Lầu Năm Góc đã nói với trang Insider rằng, họ có chuẩn bị cho tình huống này suốt nhiều năm nay rồi. “Sẽ không có gì phải băn khoăn về việc ai đang giữ vali hạt nhân và ai nắm quyền kiểm soát vào thời điểm chuyển giao,” - người này nói - “mọi chuyện sẽ vẫn diễn ra và thậm chí còn chẳng ai biết ấy chứ”.
 |
Năm nay, Tổng thống Trump sẽ không đến trao vali hạt nhân cho ông Biden. Ảnh: JIM WATSON/ AFP/ Getty Images, MORRY GASH/ AFP/ Getty Images.
Theo ông Stephen Schwartz, một thành viên cấp cao tại Tập san Khoa học Nguyên tử và nổi tiếng với những nghiên cứu về vali hạt nhân, thì thực ra không chỉ có một vali hạt nhân, mà có đến 3 chiếc, để còn dự phòng. Và những mật mã trong chiếc vali hạt nhân mà Tổng thống Trump mang theo sẽ bị "khóa" đúng vào buổi trưa ngày 20/1.
Sau khi ông Joe Biden tuyên thệ, một chiếc vali hạt nhân khác sẽ được phía quân đội giao cho ông, vì lúc đó ông sẽ trở thành người chỉ huy, theo kênh CNN. Còn mọi mật mã ở chỗ Tổng thống Trump sẽ bị vô hiệu hóa lập tức, dù lúc đó ông ở cách địa điểm diễn ra Lễ Nhậm Chức cả ngàn dặm đi nữa.
