Trong cuộc họp báo định kỳ quý 1/2019 của Bộ GD-ĐT ngày 26.3, những lùm xùm trong kết quả của một số kỳ thi và việc thực hiện lời hứa “giảm áp lực cho giáo viên” của Bộ trưởng Bộ GD-ĐT được báo chí quan tâm.
Công khai có thể tác động cực đoan
Ông Mai Văn Trinh, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Bộ GD-ĐT, chia sẻ một số thông tin liên quan tới việc xử lý kết quả thi do gian lận của một số thí sinh ở Hòa Bình, Sơn La trong các kỳ thi THTP quốc gia 2017, 2018.
Ông Trinh cho biết căn cứ vào quy chế thi, kết quả chấm thẩm định là kết quả chính thức, được thay thế cho kết quả đã công bố trước đó. Vì thế, đương nhiên kết quả chấm thi sau thẩm định được sử dụng để xét tốt nghiệp; xét tuyển sinh đại học, cao đẳng. Đó là cơ sở để Bộ GD-ĐT có công văn hướng dẫn các sở GD-ĐT Hòa Bình, Sơn La, các cơ sở đào tạo, Cục Nhà trường Bộ Quốc phòng, Cục Đào tạo Bộ Công an, để có sự liên thông về thông tin xử lý việc này.
Trước nhiều ý kiến đặt vấn đề về việc công bố danh tính của thí sinh và phụ huynh liên quan tới các bài thi bị chỉnh sửa điểm, ông Trinh cho biết việc công bố danh tính ở thời điểm nào, công bố đến đâu, là thẩm quyền của cơ quan điều tra, cơ quan chức năng.
“Tôi rất chia sẻ mong muốn của dư luận, nhưng chúng ta phải tính đến nhiều yếu tố tác động của việc này. Thứ nhất là phụ thuộc vào quá trình điều tra của cơ quan chức năng, thứ hai là phải thực hiện trong phạm vi khuôn khổ pháp luật cho phép, thứ ba là không thể không tính đến những tác động có thể rất cực đoan của các thí sinh liên quan”, ông Trinh nói.
Cân nhắc bỏ tuyển thẳng học sinh đạt giải thưởng khoa học kỹ thuật
Sau những ý kiến “khiếu nại” của phụ huynh học sinh (HS) về kết quả một số dự án được giải và không được giải trong kỳ thi Khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho HS trung học năm 2019, phóng viên Thanh Niên đặt vấn đề: Nhiều ý kiến cho rằng vì giải thưởng của cuộc thi này được Bộ GD-ĐT cho phép xét tuyển thẳng vào lớp 10 và ĐH nên có thể dẫn tới những mục đích thiếu lành mạnh trong quá trình tham gia vào cuộc thi.
Cùng với việc cắt giảm nhiều cuộc thi, bỏ chế độ cộng điểm khuyến khích và hạn chế tuyển thẳng vào lớp 10, tuyển sinh ĐH trong thời gian qua, Bộ có tính sẽ áp dụng như vậy với cuộc thi này để cuộc thi trở về đúng nghĩa là sân chơi lành mạnh, dành cho những HS thực sự đam mê khoa học kỹ thuật hay không?
Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Xuân Thành, Phó vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học, Bộ GD-ĐT, cho biết hiện nay việc dạy học gắn với các dự án nghiên cứu khoa học kỹ thuật của các nhà trường đã không dừng lại ở việc tham gia dự thi mà đã được lồng ghép vào những bài học hằng ngày. Nhiều nhà trường và địa phương trên cả nước đã coi đó là hoạt động quen thuộc, tất yếu trong các hoạt động giáo dục ở nhà trường. Điều này cần nhiều hình thức khuyến khích và duy trì.
Tuy nhiên, ông Thành khẳng định: “Để đảm bảo cho việc tham gia của HS và các nhà trường đúng vì năng lực, sở trường của các em, tạo sân chơi trí tuệ lành mạnh thì chúng tôi sẽ nghiên cứu và xem xét lại chế độ cộng điểm, ưu tiên tuyển thẳng với HS đoạt giải trong cuộc thi này có còn cần thiết nữa không. Sau đó, chúng tôi sẽ tham mưu, đề xuất với lãnh đạo bộ để có những sửa đổi trong thời gian tới”.
Ý kiến:
“Cuộc thi Khoa học kỹ thuật do Bộ tổ chức là một hội thi rất hay, kích thích học trò đam mê sáng tạo. Tuy nhiên, để cuộc thi đánh giá đúng năng lực và trao giải xứng đáng thì ngay từ cấp tỉnh phải thực hiện đúng các tiêu chí đặt ra, phải tổ chức công bằng, minh bạch, thẩm định chính xác đó có phải sản phẩm của HS hay không. Lúc đó, các em có được tuyển thẳng mới xứng đáng. Về phía các trường ĐH, khi nhận hồ sơ xét tuyển thẳng của thí sinh đối tượng này thì cũng chỉ được xem tên của công trình các em đoạt giải chứ không nắm được quá trình thực hiện nên không thể thẩm định được” - Tiến sĩ Nguyễn Kim Quang (Nguyên Phó hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học tự nhiên TP.HCM).
“Việc có giáo viên hỗ trợ và hướng dẫn, động viên là điều cần thiết và đương nhiên, vì các em vẫn đang còn là HS; nhưng nếu công trình của HS mà giáo viên hỗ trợ nhiều quá thì đúng là không nên” - Nguyễn Trần Thái Vũ (Giáo viên Trường THPT Trường Chinh, Ninh Thuận).
“Hiện nay môn giáo dục công nghệ tại các trường THPT chỉ được coi là môn phụ. Nếu được quan tâm, đầu tư đúng mức thì chính môn học này sẽ kích thích khả năng và đam mê sáng tạo khoa học kỹ thuật của HS. Lúc đó, nếu tham gia các cuộc thi, giáo viên sẽ chỉ phải hỗ trợ rất ít, chủ yếu các em tự làm” - PGS-TS Bùi Văn Hồng (Trường ĐH Sư phạm kỹ thuật TP.HCM).
