Được xây dựng từ năm 1406, Cố Cung sở hữu diện tích lên tới gần 789.000m2 với hàng nghìn gian phòng.
Nơi đây từng trải qua 24 đời Hoàng Đế, lưu giữ hơn 1.680.000 vật báu. Vì vậy, sẽ không hề quá lời nếu hậu thế ví quần thể kiến trúc này chính là nơi cất giấu số kho báu lớn nhất trong lịch sử.
Những người từng ghé thăm Cố Cung đều biết, trên thực tế, mấy nghìn văn vật đang được trưng bày công khai tại nơi này chỉ chiếm 1% trên tổng số các bảo vật đang được lưu giữ. Vậy gần 99% còn lại của kho báu khổng lồ này đang ở nơi nào?
Đáp án cho câu trả lời ấy nằm ngay bên dưới những viên gạch lát của Tử Cấm Thành. Bởi hầu hết căn hiện vật không được trưng bày công khai đều đang được lưu giữ trong kho văn vật dưới lòng đất. Theo nhận định của giới chuyên gia, nếu tất cả những cổ vật này được công khai, thì giá trị ước tính của kho báu ấy thậm chí có thể mua toàn bộ Châu Âu!
Cốc Vĩnh Cố
Chiếc cốc rượu bằng vàng này được vua Càn Long yêu cầu chế tác cho sinh nhật 30 tuổi của mình (năm 1793).
Dòng chữ “Kim ân vĩnh cố” khắc trên cốc như lời chúc triều đại nhà Thanh trường tồn. Cốc cao 12,5 cm, với bán kính 8 cm và được chạm trổ tinh xảo, được gắn ngọc trai và kim cương.
 |
Sau này, chiếc cốc quý giá ấy vẫn được các Hoàng Đế nhà Thanh ngự dùng trong những buổi tổ chức lễ khai bút đầu năm và được xem như "trấn quốc chi bảo" của triều đại này
Phỉ thúy dưa hấu
Phỉ Thúy dưa hấu được sinh ra tự nhiên từ núi Côn Luân. Vỏ dưa màu xanh ngọc lấp lánh có các đường màu xanh đậm có thể nhìn thấy các hạt dưa đen và phần đỏ bên trong. Phỉ Thúy dưa hấu được đặt ở một chiếc giá vững chắc nhất và được khóa cẩn thận.
Nếu muốn mở chiếc khóa này, phải cắm chìa khóa vào chính giữa rồi xoay trái 5 lần. Những lúc muốn ngắm Phỉ Thúy dưa hấu, Từ Hy Thái hậu lại ra lệnh cho thái giám đem đến để khoe với mọi người về báu vật độc nhất vô nhị trong thiên hạ. Khi bà qua đời, dưa hấu phỉ thúy cũng được thái giám Lý Liên Anh sắp xếp an táng trong lăng mộ Lão Phật gia.
Bắp cải phỉ thúy
Ngoài Phỉ Thúy dưa hấu, bên trong lăng mộ Từ Hy Thái hậu còn có hai cây bắp cải Phỉ Thúy tinh xảo khác. Cuống cải trắng nõn, lá cải bao quanh trên lá có con châu chấu bên cạnh lá màu xanh còn có hai con ong vàng, sống động y như thật, ở thời điểm đó bắp cải Phỉ Thúy trở thành báu vật vô giá.
 |
Mũ phượng của Thái hậu
Không ít các bảo vật quý giá nhất trong kho báu dưới lòng đất của Cố Cung đều từng thuộc quyền sở hữu của Từ Hy Thái hậu. Điều này cũng không có gì khó hiểu, bởi Lão Phật gia lúc sinh thời có niềm đam mê đặc biệt với các loại châu báu, ngọc ngà.
Trong số những bảo vật đó, không thể không kể đến mũ phượng của Thái hậu. Chiếc mũ từng được Từ Hy sử dụng được trang trí với 9 con phượng hoàng, trong miệng mỗi con đều ngậm một viên Dạ Minh Châu.
Mỗi viên Dạ Minh Châu này có kích cỡ to nhỏ là khác nhau. Từ trong bóng tối, những viên Dạ Minh Châu này có thể phát ra ánh sáng trắng, khi đặt ở bên ngoài chỗ có ánh sáng thì nó lại khôi phục nguyên dạng như ban đầu.
Chiếc mũ này cũng là trân bảo “có một không hai” trên thế gian. Trên mũ có gắn một viên trân châu to bằng quả trứng gà, có giá trị lên tới 10 triệu lượng bạc.
 |
Trước khi Từ Hy Thái hậu nhập quan, trong quan tài phải trải sẵn ba lớp gấm quý đan tơ vàng có đính một lớp trân châu, tổng cộng dày một thước. Tính sơ trong đó có 85 viên đá quý, 203 miếng bạch ngọc, cùng hàng ngàn viên trân châu được đính trên y phục hay chăn nệm.
Tương truyền rằng, sau khi bỏ đồ bồi táng xong, thấy quan tài vẫn còn chỗ hở, các quan phụng táng lại đổ thêm vào 4 hộp trân châu và 2.200 miếng hồng thạch, lam thạch, lục thạch. Riêng số châu báu “điền vào chỗ trống” này đã đáng giá 130.000 lượng bạc trắng.
Những văn vật mang tính lịch sử và thời đại
Ngoài những cổ vật được tạo tác từ các nguyên liệu quý, trong Cố Cung hiện nay còn lưu giữ hơn 156.000 văn vật giấy, trong đó có 53.000 tác phẩm hội họa, 75.000 bức thư pháp cùng 28.000 mẫu chữ khắc.
Trong số hàng trăm ngàn tác phẩm nghệ thuật này, có không ít những bức bích họa, thư pháp vô cùng nổi tiếng như bức họa Thanh minh thượng hà đồ, Thiên lý giang sơn đồ, Bộ Liên đồ.
Tiêu biểu là Bức họa "Thanh minh thượng hà đồ". Đây là một bức họa kinh điển của Trung Hoa, tác phẩm của Trương Trạch Đoan - họa sĩ nổi tiếng thời nhà Tống. Kiệt tác này dài hơn 5m, mô tả cuộc sống của người dân bên dòng Biện Hà trong lễ tảo mộ. Tranh có 500 nhân vật với các kiểu trang phục và hoạt động khác nhau.
 |
Tranh lụa dệt được coi là hình thức hoàn mỹ nhất trong ngành lụa. Các sợi lụa nhuộm màu đan vào nhau tạo thành hình như ý. Với chiều dài 104cm và chiều rộng 36cm, bức tranh "Chim ác là và hoa mận" được coi là điển hình của tranh lụa dệt thời Nam Tống.
Bảo tàng dưới lòng đất ở Cố Cung vẫn còn cất giữ vô số các văn vật quý giá, trong đó nhiều nhất là đồ gốm sứ với hơn 367.000 cổ vật, đa số đều là gốm Cảnh Đức. Tử Cấm Thành đồng thời cũng là viện bảo tàng lưu giữ nhiều cổ vật đồ đồng nhất trên thế giới với tổng cộng 16.000 chiếc. Ngoài ra, nơi đây còn bảo quản hơn 11.000 đồ vàng bạc, 19.000 cổ vật sơn mài, hơn 6.600 đồ tráng men, 11.000 đồ mỹ nghệ, 6.200 cổ vật cung đình thời Minh – Thanh…
Còn vô vàn bảo vật chưa được công bố
Theo số liệu thống kê được công khai, số cổ vật được trưng bày trong Cố Cung và cất giữ dưới lòng đất tổng cộng có hơn 1.800.000 văn vật.
Thế nhưng mỗi năm, nơi đây chỉ trưng bày hơn 10.000 loại. Như vậy, muốn xem hết toàn bộ kho báu của Tử Cấm Thành, hậu thế sẽ phải mất tới 180 năm.
 |
Từ lai lịch của những cổ vật có giá trị liên thành được cất giữ tại nơi đây, có thể thấy rõ những người giàu thiên hạ thời xưa vốn không phải là bậc phú thương hay quan viên, mà chính là những người xuất thân trong hoàng tộc. Việc Từ Hy Thái hậu năm xưa sau khi qua đời được an táng cùng cả một quan tài đầy ắp trân kỳ dị bảo cũng phần nào minh chứng cho điều này.
