Wasabi, gia vị không thể thiếu trong mỗi gia đình Nhật Bản
Nhắc đến ẩm thực Nhật Bản, nhiều bạn sẽ nghĩ ngay đến những miếng sushi ngon lành với hương vị hài hòa giữa cơm nắm và hải sản, hoặc hấp dẫn hơn là món sashimi lừng danh với kỹ thuật chế biến tỉ mỉ và trình bày đẹp mắt. Từ cá hồi, cá ngừ, cá trích, cá tráp… đến bạch tuộc, tôm hay sò đỏ…, tất cả đều được người Nhật cầu kì chuẩn bị, gói gọn vào trong từng món ăn của mình.
 |
Tuy nhiên, ở Nhật dù là ăn sushi hay sashimi, có một thứ gia vị tuyệt nhiên bạn không thể thiếu đó là wasabi hay còn gọi là mù tạc xanh, một loại gia vị dặc trưng và có hương vị không giống bất kì một loại gia vị nào khác bạn từng thử qua trước đó. Nếu như ở Việt Nam, bữa cơm gia đình sẽ không thể tròn trịa nếu thiếu đi chén nước mắm thì đối với người Nhật thứ nước chấm cơ bản nhất bắt buộc phải có trong mỗi bữa ăn là nước tương và wasabi.
Nếu đem so sánh wasabi với ớt thì quả là một điều khập khiễng. Khác với cái cay xé lưỡi của ớt, wasabi lại cay cái cay dịu nhẹ hơn nhưng nồng, phải nhấn mạnh là rất nồng. Nếu lỡ tay chấm quá nhiều loại gia vị đặc biệt này, bạn sẽ có trải nghiệm rớt nước mắt không thể kiểm soát. Khi kết hợp cùng nước tương và miếng hải sản tươi rói, wasabi như phát huy công dụng tuyệt đối vừa làm át mùi tanh của tôm, cá… vừa làm dậy lên cái hương vị ngọt thanh pha lẫn mặn mòi của miếng hải sản.
 |
Nguồn gốc của gia vị mệnh danh "niềm tự hào của ẩm thực Nhật"
Hơn 1000 năm trước, những người nông dân ở làng Utougi dọc sông Abe đã trồng thử một loại cây mọc hoang để lấy thân, lá và hoa chế biến món dưa chua đó là cây wasabi japonica và cho đến hiện nay wasabi japonica vẫn là nguyên liệu chính để làm ra món dưa chua nổi tiếng tại vùng Utougi và chỉ bán theo mùa.
Kể từ khi người Nhật khám phá ra việc mài củ của cây wasabi để tạo thành một loại gia vị sử dụng trong các món ăn của mình thì wasabi japonica đã trở thành một loại cây trồng tương đối phổ biến tại Utougi khi hằng năm cung cấp đến 80% sản lượng wasabi của toàn nước Nhật và được đánh giá là loại wasabi có chất lượng tốt nhất.
 |
Có một sự thật là hiện nay hầu hết các sản phẩm được gọi là wasabi mà bạn mua tại các cửa hiệu hoặc sử dụng tại các nhà hàng Nhật trên khắp thế gới đều không phải là wasabi thật. Có đến 90% các chế phẩm được gọi là wasabi thực chất được làm từ cây cải ngựa (một loại cây cùng họ với wasabi japonica) cùng với phẩm màu đang được sử dụng mỗi ngày mà người tiêu dùng cho đến cả người bán đều không phát hiện ra.
Do wasabi là một loại cây khó trồng nên nó đòi hỏi người trồng phải đáp ứng một điều kiện chăm sóc đặc biệt nhất. Thông thường, thời gian để một cây wasabi sinh trưởng đến lúc thu hoạch được là 1 năm 3 tháng trong điều kiện ánh sáng vừa đủ không cần nhiều, nguồn nước tốt nhất để tưới cho cây phải là nguồn nước suối tự nhiên có nhiệt độ từ 13 - 18 độ C… Bên cạnh đó, người trồng cây phải thường xuyên tiêu diệt sâu bệnh để bảo vệ cây và đảm bảo cung cấp đủ nguồn dinh dưỡng cho cây phát triển tốt. Nếu không đảm bảo được một trong những yếu tố trên thì khả năng cây chết sẽ rất cao.
 |
Do mức độ khan hiếm cũng như hương vị và tính năng đặc biệt mà wasabi là một trong những loài cây được săn lùng nhiều nhất. Bên cạnh việc được sử dụng làm gia vị, wasabi còn được biết đến như một vị thuốc giúp cơ thể con người thải bỏ độc tố, giải độc gan, có tính sát khuẩn cao và tăng cường hệ miễn dịch… Cách sử dụng wasabi tốt nhất mà vẫn giữ nguyên các giá trị dinh dưỡng theo phương thức truyền thống của người Nhật là sử dụng đĩa mài để mài củ wasabi thành bột mịn và sử dụng ngay vì hương vị của wasabi sẽ mất đần sau khoảng 15 phút kể từ lúc chế biến xong.
 |
Ẩm thực Nhật đề cao sự tinh tế & tỉ mỉ trong từng món ăn cho đến các loại gia vị ăn kèm mà đặc trưng nhất không thể ko nhắc đến đó là wasabi.
VI HOÀNG THANH
