Các nhà khoa học khí tượng mới đưa ra những con số thống kê về năm 2023 khiến bất kỳ ai cũng giật mình: Đó là một năm được đánh dấu bởi mức độ nóng kỷ lục cùng nhiều thảm họa về thời tiết.
Ở Mỹ, đợt nóng chưa từng có tiền lệ đã bao trùm bang Texas và nhiều vùng phía Tây Nam với nhiệt độ lên đến hơn 37,8oC trong cả tháng 7. Lượng mưa “có tính lịch sử” vào tháng 4, tới 630 mm trong vòng 24 giờ, gây ngập lụt nghiêm trọng ở Fort Lauderdale (bang Florida). Bão Hilary đổ bộ California vào tháng 8 - một điều cực kỳ hiếm ở đây.
Những vụ cháy rừng khủng khiếp “tấn công” bang Hawaii và nhiều bang khác. Canada ghi nhận đợt cháy rừng tồi tệ nhất trong lịch sử, khiến khói dày đặc bao phủ nhiều vùng ở cả Bắc Mỹ.
 |
Cảnh tượng tan hoang do cháy rừng ở Lanaina (Hawaii, Mỹ), tháng 8/2023. Ảnh: Rick Bowmer/ AP. |
Ở nhiều vùng khác trên cả thế giới đã có những mức nhiệt độ cao kỷ lục. Thành phố Phoenix (bang Arizona, Mỹ) có mức nhiệt độ cao nhất trong ngày là 43,3oC hoặc cao hơn trong 30 ngày liên tiếp.
Những cơn bão của năm 2023 cũng rất kỳ lạ. Bão Otis - đổ bộ Mexico vào tháng 10/2023 - là một ví dụ đáng buồn. Nó “bùng nổ” về sức mạnh trong khoảng thời gian rất ngắn, nhanh chóng tăng cường độ từ bão nhiệt đới lên thành bão Cấp 5 có tính tàn phá kinh hoàng chỉ trong 24 giờ, khiến không một cơ quan khí tượng nào dự báo được. Đây là cơn bão tăng cường độ nhanh thứ hai trong lịch sử, khiến 50 người thiệt mạng.
 |
Một phần (nhỏ) hậu quả của bão Otis tại Acapulco (Mexico). Ảnh: Felix Marquez/ AP. |
Khu vực Địa Trung Hải cũng phải chịu một cơn bão rất hiếm vào tháng 9/2023. Vì bão ở đây là hiếm nên người dân chưa sẵn sàng phòng chống bão. Đó có lẽ là lý do mà bão Daniel trở thành một trong những cơn bão chết chóc nhất khi nó ập vào Libya. Bão Daniel đánh sập 2 con đập, lấy đi mạng sống của hơn 4.000 người.
Vào tháng 7, Trung Quốc phải chống chịu với bão Doksuri - là một trong những cơn bão mạnh nhất trong nhiều năm nay. Doksuri gây mưa lớn kéo dài, khiến 78 người thiệt mạng và nhiều người bị thương, hàng chục ngàn người phải đi sơ tán.
Tổng cộng, ít nhất đã có 12.000 người trên khắp thế giới thiệt mạng do lũ lụt, cháy rừng, bão và lở đất trong năm 2023, theo phân tích mới nhất của trang Save the Children.
 |
Một người lội trong nước lụt do bão Doksuri ở Philippines. Ảnh: Bernie Sipin Dela Cruz/ AP. |
Về những thiệt hại vật chất, riêng ở Mỹ trong năm 2023 đã có tới 25 thảm họa về thời tiết mà mức thiệt hại (của mỗi thảm họa) vượt qua 1 tỷ đôla, phá kỷ lục của năm 2020. Còn riêng cơn bão Doksuri (ở Việt Nam gọi là cơn bão số 2 trong năm 2023) đã gây thiệt hại ước tính 15,7 tỷ đôla Mỹ. Đây cũng là cơn bão gây thiệt hại nhiều thứ hai trong lịch sử ở Trung Quốc.
Theo các nhà khí tượng, những hiện tượng thời tiết cực đoan như vậy trên khắp thế giới có nguyên nhân chủ yếu là do Trái Đất nóng lên. Một thế giới nóng lên là một thế giới dữ dội hơn, vì nhiệt độ tăng chính là nền tảng cho nhiều kiểu thời tiết biến đổi khác thường.
 |
