Số người thiệt mạng trong trận động đất ở Nhật Bản ngay vào ngày đầu năm 2024 đã lên tới 55, theo The New York Times. Thiệt hại về vật chất là rất lớn và chưa thể ước tính được. Truyền thông Nhật Bản cho biết hàng chục ngàn ngôi nhà đã bị phá hủy hoặc hư hại, đấy là chưa tính đường phố, cầu…
Nhưng thực ra, với một trận động đất mạnh như vậy (7,6 độ) và hơn 100 dư chấn, con số thiệt hại về người có thể còn cao hơn rất nhiều nếu Nhật Bản không có hệ thống Cảnh báo Động đất Sớm (EEW).
Thật tình cờ là có một người ở Nhật đang phát livestream vào ngày 1/1/2024 và đoạn video của cô ấy đã ghi lại toàn bộ cách mà EEW hoạt động, cũng như rung lắc xảy ra ngay sau đó do động đất.
Đây là video:
Nguồn: Science Explorer. |
Trong đoạn video, cô gái đang ngồi trò chuyện rất bình tĩnh dù nếu để ý sẽ thấy có âm thanh rầm rì ngày càng to hơn.
Chỉ một chút xíu sau đó, tiếng chuông báo động ầm ỹ bắt đầu phát ra từ điện thoại của cô và cô gái này nhận ra rằng sắp có động đất.
Những âm thanh “chíp chíp” thành từng loạt 3 tiếng một vang lên từ điện thoại kèm theo giọng nói lặp đi lặp lại: “Earthquake!” (Động đất). Đến lúc này, cô gái vội vã chạy đi, không kịp dừng video.
 |
Cô gái ở Nhật đang phát livestream thì nhận được cảnh báo động đất trên điện thoại. Ảnh: X. |
Đúng 7 giây sau khi hệ thống EEW bắt đầu phát tín hiệu cảnh báo, căn phòng của cô gái bắt đầu rung lắc dữ dội, cho thấy động đất đã thực sự xảy ra.
Hệ thống EEW được quản lý bởi Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA). Nó sẽ phát đi những cảnh báo khi sắp có động đất để người dân có vài giây quý giá tìm nơi trú ẩn, tự bảo vệ mình trước khi những rung lắc mạnh xảy đến.
Lâu nay, ngay cả giới khoa học cũng khẳng định rằng không thể dự báo được động đất, nhưng ngay khi có những dấu hiệu động đất sớm nhất, tâm và cường độ của động đất sẽ được phân tích bằng cách dùng những dữ liệu dạng sóng được thu thập bởi máy địa chấn ở gần tâm chấn và hệ thống EEW sẽ gửi cảnh báo đến người dân.
 |
Loạt cảnh báo động đất được gửi đến điện thoại của người dân vào tối 7/7/2018. Ảnh: James Reynolds. |
Mặc dù EEW chỉ giúp người dân có thêm được vài giây, nhưng điều này thực sự tạo nên khác biệt lớn. Ví dụ, nó cho phép ô tô và tàu có thời gian đi chậm lại, cho phép người dân rời khỏi một thang máy hoặc nhanh chóng trú ẩn dù đang ở nhà, ở công ty hay ngoài phố.
Tại Nhật, tất cả điện thoại di động 3G bán sau năm 2007 đều bắt buộc phải dùng dịch vụ cảnh báo động đất này, trừ một số máy của một số nhà sản xuất nước ngoài.
Cư dân mạng ở khắp thế giới đều viết rằng họ thực sự ấn tượng trước hệ thống EEW của Nhật và rõ ràng là nó có khả năng cứu được rất nhiều mạng người trong thảm họa.
 |
